To 13o ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΓΑΛΛΟΦΩΝΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Θεσσαλονίκη : Πέμπτη 29 Μαρτίου έως Τετάρτη 4 Απριλίου 2012 / Παύλος Ζάννας
www.festivalfilmfrancophone.gr

Η επιτυχημένη συνεργασία του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος και το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης συνεχίζεται για δέκατη τρίτη συνεχή χρονιά στο πλαίσιο του 13ου Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου της Ελλάδας, το οποίο μετά την Αθήνα (21 έως 28 Μαρτίου 2012) «ταξιδεύει» στη Θεσσαλονίκη από τις 29 Μαρτίου έως τις 4 Απριλίου 2012, στην αίθουσα Παύλος Ζάννας, δίνοντας την ευκαιρία στους σινεφίλ να απολαύσουν τις καλύτερες στιγμές της πρόσφατης γαλλόφωνης παραγωγής.
Πιο συγκεκριμένα, θα προβληθούν 14 ταινίες από το πρόγραμμα του 13ου Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου της Ελλάδας, οι οποίες εντάσσονται στις επιμέρους ενότητες της φετινής διοργάνωσης: το Διαγωνιστικό Τμήμα, το Πανόραμα Γαλλόφωνου Κινηματογράφου, την επιλογή Νεανικών Ταινιών, την Αραβική Γαλλοφωνία.
Ακολουθεί το πρόγραμμα προβολών και οι συνόψεις των ταινιών:
Πέμπτη 29/3
20:30 Ανδαλουσία, αγάπη μου, 86’, 2011
Ο Σαΐντ και ο Αμίν, δύο νεαροί σπουδαστές στην Καζαμπλάνκα, κάνουν σχέδια να φτάσουν στην Ευρώπη. Βρίσκονται σε ένα μικρό χωριό στο βόρειο Μαρόκο. Με τη βοήθεια του δασκάλου τους μπαίνουν σε μια βάρκα και ξεκινούν για την αντίπερα όχθη, όμως ναυαγούν. Η θάλασσα γυρίζει τον Αμίν στην παραλία του χωριού τους και ξεβράζει τον Σαΐντ σε μια αμμουδιά στην Ισπανία. Όμως η Ανδαλουσία μοιάζει παράξενη στα μάτια του. Και ο Αμίν, πίσω στο μαροκινό χωριό, παρατηρεί κάποια περίεργα φαινόμενα...
22:30 Η Νο κι εγώ, 105’
Λένε πως το μυαλό της Lou έχει πρόωρη ανάπτυξη. Στα δεκατρία της έχει ήδη περάσει δυο τάξεις πιο μπροστά από τα παιδιά της ηλικίας της, ενώ το σωματάκι της μεγαλώνει σιγά-σιγά. Η μητέρα της ζει κλεισμένη στο σπίτι αγκαλιά με τα ηρεμιστικά της. Η Λου δεν έχει πολλούς φίλους και νιώθει έντονα πως κάτι πάει στραβά στον κόσμο γύρω της. Θα πρέπει να ετοιμάσει μια εργασία για το σχολείο με θέμα μια άστεγη κοπέλα. Είχε δει μία στον σταθμό του Άουστέρλιτς. Μία που ζητιανεύει, που ζητάει κάνα τσιγάρο από τους περαστικούς... Κι εκεί που κοιμάται πάνω στο τραπέζι μιας καφετέριας, η Λου την κερνάει ένα ποτό για να πιάσει κουβέντα μαζί της. Είναι δεκαοκτώ χρονών, τη φωνάζουν No και πολύ σύντομα η Λου δεν θα μπορεί πια να την αποχωριστεί. Όμως η No είναι απρόβλεπτη και μια μέρα εξαφανίζεται. Η Λου αρχίζει να την αναζητά, σίγουρη πως η μια έχει πια ανάγκη την άλλη. Κι όταν την ξαναβρίσκει αποκαμωμένη, η Λου ξέρει τι πρέπει να κάνει: η No θα έρθει να ζήσει μαζί της στο σπίτι της.
Παρασκευή 30/3
20:30 Μια καλύτερη ζωή, 110’, 2011
O Γιαν και η Νάντια ζουν τον έρωτά τους και αρχίζουν να καταπιάνονται με το σχέδιό τους να ανοίξουν ένα εστιατόριο στην όχθη μιας λίμνης. Δεν θα περάσει πολύς χρόνος και το επιχειρηματικό τους όνειρο θα γίνει κομμάτια. Η Νάντια είναι υποχρεωμένη να δεχτεί μια δουλειά στο εξωτερικό και αφήνει για λίγο καιρό τον γιο της στον Γιαν. Και εξαφανίζεται...
22:30 Νωρίς το πρωί, 91’, 2011
Είναι Δευτέρα πρωί και ο Πωλ Βέρτρετ πηγαίνει στη δουλειά του. Είναι υπεύθυνος διαχείρισης λογαριασμών σε μια τράπεζα. Φτάνει, όπως το συνηθίζει, ακριβώς στις 8 η ώρα, βγάζει ένα ρεβόλβερ και σκοτώνει δύο από τους προϊσταμένους του. Έπειτα κλείνεται μέσα στο γραφείο του. Όση ώρα περιμένει την αστυνομία να έρθει, ο Πωλ, που μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν ένας συνηθισμένος άνθρωπος, ξαναβλέπει κάποια κομμάτια της ζωής του καθώς και τα γεγονότα που τον οδήγησαν να διαπράξει το διπλό έγκλημα.
Σάββατο 31/3
20:30 Μέσα στη νύχτα, 76’, 1929
Ένας εργάτης που δουλεύει σε λατομείο παντρεύεται και ζει ευτυχισμένος με τη σύζυγό του μέχρι τη μέρα που μια έκρηξη στον χώρο της δουλειάς τον παραμορφώνει. Στο εξής θα είναι υποχρεωμένος να φοράει μάσκα. Η γυναίκα του δεν τον θέλει πια, της αρέσει ένας άλλος άντρας...
Γυρισμένο στις αρχές του ομιλούντος κινηματογράφου, αυτό το μικρό διαμάντι του βωβού πέρασε απαρατήρητο. Ωστόσο ο Μαρσέλ Καρνέ έβρισκε σ’ αυτή την ταινία «σκληρές, απλές και όμορφες εικόνες να αποδίδουν μια τρομερή, οδυνηρή ιστορία, που η δύναμή της ξεπεράστηκε πολύ λίγες φορές σε όλη την πορεία του γαλλικού σινεμά».
22:30 Αντίο Μπλόντι, 98’, 2010
Η Γκλόρια και η Φράνς γνωρίστηκαν στη δεκαετία του΄80. Αγαπήθηκαν όπως αγαπιούνται οι έφηβοι στα δεκάξι τους: με ναρκωτικά, σεξ και ροκ εντ ρολ. Κι έπειτα η ζωή τις χώρισε και τράβηξαν πολύ διαφορετικούς δρόμους. Είκοσι χρόνια μετά η Φρανς επιστρέφει για να αναζητήσει την Γκλόρια...
Κυριακή 1/4
20:30 Και τώρα, πού πάμε; 100’, 2011
Στον δρόμο που οδηγεί από το νεκροταφείο στο χωριό, μια μεγάλη ουρά από μαυροφορεμένες γυναίκες προχωράνε κάτω από το κάμα του ήλιου, σφίγγοντας πάνω τους τις φωτογραφίες των συζύγων τους, των πατέρων τους ή των γιων τους. Μερικές φορούν μαντίλα, άλλες κρατάνε έναν σταυρό, όμως όλες τους μοιράζονται το ίδιο πένθος, συνέπεια ενός ολέθριου και άχρηστου πολέμου. Φτάνοντας στην είσοδο του νεκροταφείου, η πομπή χωρίζεται στα δύο: από τη μια οι μουσουλμάνες, από την άλλη οι χριστιανές. Με φόντο μια χώρα που σπαράσσεται από τον πόλεμο, παρακολουθούμε την ιστορία μιας ομάδας γυναικών από διαφορετικές θρησκείες που είναι αποφασισμένες να προστατέψουν την οικογένεια και το χωριό τους από τις εξωτερικές απειλές.
22:30 L’Art d’aimer, 85’, 2011
Την ώρα που ερωτευόμαστε, εκείνη ακριβώς την ώρα, ακούγεται μέσα μας μια ξεχωριστή μουσική. Είναι διαφορετική για τον καθένα και μπορεί να εμφανιστεί σε κάποιες αναπάντεχες στιγμές...
Δευτέρα 2/4
20:30 Πάμε θάλασσα; 77’, 2010
Είστε οικογενειάρχης, συνταξιούχος, γυμνιστής, πανκ ή εμπορικός αντιπρόσωπος σε ομπρελοποιία; Στο φανάρι που δείχνει κόκκινο, είστε μέσα στο καμπριολέ κι αφήνετε τα μαλλιά σας ν’ ανεμίζουν; Ή φεύγετε τέρμα τα γκάζια με το αμάξι που οδηγείτε χωρίς άδεια; Όπως και να ‘χει, ελάτε στις ακτές του Ατλαντικού! Εκεί θα σας περιμένουν πολλές δραστηριότητες: γκολφ, χαρταετοί, σκραμπλ, μαθήματα σχεδίου ή σαδομαζοχιστικές συνεδρίες. Θα κάνετε και ωραίες συναντήσεις! Κι αν δεν τα πιάσατε όλα, θυμηθείτε τουλάχιστον τούτο ‘δώ: «Πάμε θάλασσα; Είναι σούπερ!».
22:30 Στην πόλη, 75’, 2011
H Ίρις είναι δεκαέξι χρονών και ζει το τέλος της εφηβείας της σε μια μικρή επαρχιακή πόλη. Κάποια στιγμή συναντιέται κατά τύχη με τον Jean, έναν σαραντάχρονο φωτογράφο από το Παρίσι. Αρχίζουν να βλέπονται και η σχέση τους μεταμορφώνεται σε μια ερωτική φιλία που θα ταράξει τις ζωές τους.
Τρίτη 3/4
20:30 Λίγες μέρες ανάπαυλα, 80’, 2011
Δύο άντρες που αγαπιούνται και θέλουν να ζήσουν ελεύθερα την ομοφυλοφιλία τους φεύγουν από τη χώρα τους, την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν και φτάνουν λαθραία στη Γαλλία. Και μια γυναίκα μιας κάποιας ηλικίας που δεν περιμένει τίποτα πια από τη ζωή. Μια συνάντηση που θα ανατρέψει το πεπρωμένο τους...
22:30 Αντίθετοι άνεμοι, 91’, 2011
Στη ζωή του Πωλ έρχονται τα πάνω κάτω όταν ξαφνικά μια μέρα η γυναίκα του, η Σάρα, εξαφανίζεται. Έπειτα από ένα χρόνο άκαρπης αναζήτησης ο Πωλ νιώθει εντελώς διαλυμένος, βασανίζεται από τις αμφιβολίες και τις ενοχές. Ίσως η τελευταία του ευκαιρία να είναι να ξαναρχίσει τα πάντα από το μηδέν: να μετακομίσει μαζί με τα δύο του παιδιά στο Σαιντ-Μάλο, στην πόλη όπου μεγάλωσε. Όμως, μετά από κάποιες αναπάντεχες συναντήσεις, αυτό το νέο του ξεκίνημα πρόκειται να πάρει μια τροπή που ποτέ δεν φανταζόταν.
Τετάρτη 4/4
20:30 Μικρή μου Πριγκίπισσα, 105’, 2011
H Χάνα και η Βιολέτα φτιάχνουν ένα δίδυμο πέρα από τα καθιερωμένα: μια αδιανόητη μητέρα και ένα κοριτσάκι που αναζητά τη μητρική αγάπη, μια φαντασιόπληκτη καλλιτέχνιδα και ένα παιδί που γίνεται μοντέλο παρά τη θέλησή του. Όταν η Χάνα ρωτάει την κόρη της αν θέλει να είναι το μοντέλο της, τα πάντα έρχονται πάνω κάτω στη ζωή της Βιολέτα, που μέχρι τότε ζούσε με τη γλυκιά της γιαγιά. Κι εκεί που περνούσε μια κανονική παιδική ηλικία, μετατρέπεται σε ηγερία των σικ κύκλων του Παρισιού...
22:30 Εσύ, εγώ, οι άλλοι, 90’, 2010
Ο Γκαμπ έχει μια στρωμένη ζωή: την αρραβωνιαστικιά του, σε λίγο καιρό και τον γάμο του, μια εύπορη οικογένεια. Η Λάιλα, πάλι, δεν έχει την πολυτέλεια να ζήσει τη ζωή της: σπουδές στη νομική, ένας μικρότερος αδελφός που δημιουργεί προβλήματα, η μητέρα που τους άφησε πολύ νωρίς... Όταν λοιπόν ο Γκαμπ χτυπήσει με το αυτοκίνητό του τον αδελφό της Λάιλα, θα συγκρουστούν δύο διαφορετικοί κόσμοι και θα ξεκινήσει μια μεγάλη ιστορία αγάπης που θα αναμετρηθεί βίαια με την πραγματικότητα. Η Τίνα, η πιο κοντινή φίλη της Λάιλα, δεν έχει χαρτιά και φοβάται πως αν την πιάσουν θα τη διώξουν από τη Γαλλία. Κάποια μέρα τη συλλαμβάνουν. Ενώ ο κόσμος της Λάιλα καταρρέει, o Γκαπ είναι έτοιμος να κάνει τα πάντα για εκείνη, ακόμα και να πάει κόντρα στον πατέρα του, που είναι διοικητής της αστυνομίας. Ποιος άραγε να ‘πε ότι τα πάντα γίνονται αρκεί να υπάρχει αγάπη;

ΔΥΟ ΙΤΑΛΟΙ (ΥΕΠΡ)ΠΟΥΣΤΗΔΕΣ, ΚΕΡΔΙΖΟΥΝ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΟΙΝΟΥ ΣΤΟ “ΦΝΘ 2012"

Από απογοήτευση σε απογοήτευση το φετινό “ΦΝΘ”. Μετά την ψυχρολουσία της ανεγκέφαλης εκείνης σούπας που είδαμε των “Αγανακτισμένων” -η ταινία επιλέχθηκε ν' ανοίξει φέτος το Φεστιβάλ- το κακό ήρθε να τριτώσει με την προβολή της ταινίας λήξεως, το βραβευμένο(!): “Ιταλία: Αγάπα την ή παράτα την”, παρεμβαλλομένης και της αισθητά πεσμένης ποιότητος στο σύνολό τους των ταινιών, που επιλέχθηκαν και προβλήθηκαν στο “Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης”, του επετειακού έτους για την Πόλη, 2012.
Το σκηνικό απολύτως ίδιο, όπως και στην έναρξη. Μετά την προβολή της ταινίας, και προς τα αποχωρητήρια του “Ολύμπιον” πηγαίνοντας όσοι παρευρέθηκαν, λόγω και της μεγάλης διάρκειας της τελετής, διαρρήγνυαν τα ιμάτιά τους -όταν γράφουμε όλοι, ΟΛΟΙ- ποιοι ανεγκέφαλοι θεατές; ή ποια αρμόδια επιτροπή, αν ήταν επιτροπή, ανέδειξε αυτό το ψυχανώμαλο (υπέρ)πούστικο-φιλμ στην πρώτη θέση, του έδωσε το πρώτο βραβείο, χρηματικό και καλλιτεχνικό;
Η υπόθεση του έργου -το οποίο να σημειωθεί δεν ήταν καθαρό ντοκιμαντέρ, αλλά μια κινηματογραφική ταινία η οποία ακροβατούσε στα όρια του ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας- δυο (υπέρ)πούστηδες Ιταλοί επί στέγης και κλίνης, ο ένας εμιγκρές, ταξιδεύουν την “διεφθαρμένη” Ιταλία απ' άκρη σ' άκρο, προκειμένου να επιλέξουν αν θα πρέπει να συνεχίσουν να είναι κάτοικοί της, ή να την εγκαταλείψουν μετανάστες σε μια άλλη χώρα, “γη της επαγγελίας”, η οποία δεν είναι άλλη, από τη ναζιστική Γερμανία του τότε, και του σήμερα.
Συν τοις άλλοις, είναι και μία άγρια γερμανική προπαγάνδα το έργο αυτό, την οποία οι λαοί, ειδικά της “Ενωμένης Ευρώπης”, αρχίζουν έντονα να νοιώθουν τα τελευταία δυο χρόνια ασφυκτικά και με μεγάλη δυσφορία, όσο και αηδιαστική απέχθεια, στο σβέρκο τους.
Οι νεο-Ναζί της Γερμανίας με την Χοντροκώλα τους Σβάιν, βλέποντας το χαλί να τους φεύγει κάτω από τα πόδια στις τελευταίες βαρβαρικές επιθέσεις-πράξεις τους προς όλη την Ευρώπη, ή ότι δεν είναι γερμανικό, προσπαθούν να συμμαζέψουν τα ασυμμάζευτα!
Το φιλμ, αριστοτεχνικά και ψυχανώμαλα, μέσα από έναν προσεγμένο και καλά σχεδιασμένο καμβά πολιτικής και οικονομικής κρίσεως που χωρίς αμφιβολία υπάρχει, περνάει μηνύματα ομοφυλοφιλικά, μηνύματα αηδιαστικά, μηνύματα περιθωριακά, κοινωνικά, της αγρίας και διεφθαρμένης αυτής φάρας των πούστηδων, η οποία χολέρα και πανούκλα τα τελευταία χρόνια, έχει παρεισφρήσει ισοπεδωτικά σε όλες τις μορφές της τέχνης, κάτι περισσότερο στην τηλεόραση το θέατρο και τον κινηματογράφο
Αποκορύφωμα της απάτης και των ψυχανωμάλων μηνυμάτων που μεταφέρει αυτή η ταινία και περνάει στον ανύποπτο θεατή, είναι όταν σε κάποιο σημείο του φιλμ, ένας, επίσης (υπέρ)πούστης δήμαρχος της Ιταλίας -ολόκληρη Ιταλία, δεν θα έβρισκαν και έναν πούστη δήμαρχο να μοντάρουν;- αναρωτιέται από μικροφώνου σε ανοιχτή συγκέντρωση ψηφοφόρων του, ενώ καταδικάζει βάρβαρα το διεφθαρμένο και ανήθικο πολιτικό καθεστώς Μπερλουσκόνι (σωστά), “Τέτοια Ιταλία θα παραδώσουμε στο μέλλον και στα παιδιά μας”.
Τα παιδιά δηλαδή, που αυτός ποτέ δεν πρόκειται να φτιάξει, γιατί είναι ανίκανος και ανώμαλος, λάθος της φύσεως, τα παιδιά που οι άλλοι θα κάνουν γι' αυτόν, οι υγιείς και αρτιμελείς, και που αυτός θα ήθελε, πέραν όλων των άλλων, να δει να εξελίσσονται σε πούστηδες πιθανώς, να σκυλεύονται ελεύθερα και ανοιχτά, σε κάθε γωνιά των δρόμων της Ιταλίας.
Τελευταίο σκαλί εξευτελισμού της κοινωνίας μας λοιπόν, μια ομάδα ολιγαρίθμων τέτοιων περιθωριακών, και βιολογικά αρρώστων ατόμων, να θέλει να επιβάλει στο συντριπτικό σύνολο των υγειών ανθρώπων την άποψη ή την θέση, τον δικό της τρόπο συμπεριφοράς και ζωής.
Αυτό, όπως θα δείτε και παρακάτω, μια επίσης ψυχανώμαλη επιτροπή αποτελούμενη, το πιο πιθανόν, από την ίδια φάρα και την ίδια κάστα ανθρώπων, ονομάζει “τόλμη” ή “θάρρος”!
Το πιο ανησυχητικό όμως, σε όλη αυτή την υπόθεση, την υπόθεση του βραβείου “Ιταλία: Αγάπα την ή παράτα την”, είναι ότι το βραβείο αυτό δεν το δίνει κάποια αδερφίστικη ή ψιλοπούστικη παρεΐτσα-επιτροπή διανοουμένων ή ξευτο-διανοουμένων, αλλά το ίδιο το κοινό, το ελληνικό κοινό, που παρακολούθησε και ψήφισε στο “ΦΝΘ 2012”!
Και, όταν το κοινό αυτό, συνειδητά επιλέγει ανάμεσα στον “Υπολογιστή των Αντικυθήρων” και αυτού του μετρίου, έως αρκετά κακού φιλμ, αυτό, τότε νομίζουμε ότι τα πράγματα είναι πάρα πολύ σοβαρά, είναι πολύ πιο χειρότερα από όσο φαίνονται, και ότι η χρεοκοπία μας, οικονομική και πνευματική, σε μια χώρα που ανέδειξε κυρίως το πνεύμα, τη νόηση, δεν ήταν ούτε συμπτωματική, ούτε μη αναμενόμενη!

ΤΑ ΑΛΛΑ ΒΡΑΒΕΙΑ:
Βραβείο Κοινού που αφορά σε ταινίες άνω των 45' απονέμεται:
1. Για ελληνική παραγωγή στην ταινία “Ενκάρντια, Η πέτρα που χορεύει”, σε σκηνοθεσία Άγγελου Κοβότσου.
2. Για ξένη παραγωγή στην ταινία “Ιταλία, αγάπα την ή παράτα την”, σε σκηνοθεσία Γκούσταβ Χόφερ και Λούκα Ραγκάτσι. (σ.σ.: Οι νερόβραστες πουστάρες).

Βραβείο Κοινού που αφορά σε ταινίες κάτω των 45' απονέμεται:
1. Για ελληνική παραγωγή στην ταινία Ο τυφλός ψαράς, σε σκηνοθεσία Στρατή Βογιατζή και Θέκλας Μαλάμου
2. Για ξένη παραγωγή στην ταινία “'Ορα”, Καναδάς, σε σκηνοθεσία Φιλίπ Μπεϊλόκ.

ΒΡΑΒΕΙΑ “ΦΙΠΡΈΣΚΙ”
Η φετινή Κριτική Επιτροπή της “ΦΙΠΡΕΣΚΙ” που απαρτίζονταν από τους:
Δυσανάγνωστο όνομα με λατινικούς χαρακτήρες, Πρόεδρος (Λουξεμβούργο).
[σ.σ.: Το Λουξεμβούργο μέσα στην “ΕΕ” δεν είναι χώρα, είναι μία πόλη μεγάλη όσο και η Πάτρα, με συνονθύλευμα λαών και θρησκειών. Όπου ο καθένας δεν ξέρει πούθε κρατάει η σκούφια του, ή τι σκατά εθνικότητος είναι].
Μίνου Μοσίρι, (Ιράν)
Νεκάτι Σονμέζ, (Τουρκία)
Γκίλχεμ Γκάιλαρντ, (Καναδάς)
Στράτος Κερσανίδης (Ελλάς)

Απένειμε τα Βραβεία:
1. Για ελληνική παραγωγή στην ταινία “Σαγιόμι”, σε σκηνοθεσία Νίκου Νταγιαντά
Το σκεπτικό της επιτροπής: «Μια ευαίσθητη και ευφυής μαρτυρία για ένα από τα πιο σύγχρονα και σοβαρά θέματα που αφορούν την νεώτερη Ελλάδα: τη μετανάστευση. Χτίζοντας γέφυρες ανάμεσα σε δυο κουλτούρες που φαίνονται πολύ μακριά η μία από την άλλη, η ταινία απεικονίζει τη ζωή μιας εξαιρετικής γυναίκας. Η κριτική επιτροπή εντυπωσιάστηκε από τον βαθύ σεβασμό και το θαυμασμό που επέδειξε ο ταλαντούχος αυτός σκηνοθέτης».
[σ.σ.: Δεν έχουμε να προσθέσουμε τίποτα περισσότερο ή λιγότερο γι αυτήν την υπέροχη ταινία από όλες τις απόψεις, πέραν αυτών της επιτροπής. Ήταν πράγματι, μια πολύ εξαιρετική και ενδιαφέρουσα ταινία].
2. Για ξένη παραγωγή στην ταινία “Κανίκουλα” (Μεξικό) σε σκηνοθεσία Χοσέ Άλβαρες.
Το σκεπτικό της επιτροπής: «Μια ποιητική και κινηματογραφική αποτύπωση μιας περιθωριοποιημένης κουλτούρας. Διεισδύοντας στην καθημερινή ζωή του λαού Τοτόνακ μέσα από κοντινά πλάνα και ήχους, και με αξιοθαύμαστη αφηγηματική εγκράτεια, η ταινία εκθέτει τις συνηθισμένες και λιγότερο συνηθισμένες πτυχές αυτού του αρχαίου πολιτισμού».

ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΡΤ3
Το βραβείο τηλεοπτικής προβολής της ΕΡΤ3 σε ντοκιμαντέρ της ενότητας «Κοινωνία και Περιβάλλον» απονέμεται εξ ημισείας στις ταινίες “Απαλλοτρίωση” του Μάνου Παπαδάκη και “Μια χούφτα γενναίοι άνθρωποι” (Τουρκία) της Ρυγιά Αρζού Κοκσάλ. To βραβείο συνοδεύεται από έπαθλο 1.500 ευρώ για καθεμια ταινία.

ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΡΤ «Ντοκ στον Αέρα»
Το δις εξαμαρτείν, ουκ ανδρός σοφού!..
Το βραβείο «Ντοκ στον Αέρα» της ΕΡΤ, αφορά στο καλύτερο φιλμ του Eυρωπαϊκού Δικτύου Ντοκιμαντέρ “EDN”, και αντιστοιχεί σε χρηματικό έπαθλο 7.000 ευρώ.
Το βραβείο απονέμεται στο φίλμ “Το Ταξίδι μου να σε συναντήσω” (Ιταλία), σε σκηνοθεσία Μάρκο Σιμόν Πουτσιόνι.
Το σκεπτικό της επιτροπής: «Είχαμε το προνόμιο, στο 14ο ΦΝΘ να επιλέξουμε μόνο ένα σ' αυτήν την ενότητα, που ήταν πολύ δύσκολο. Τελικά, καταλήξαμε να βραβεύσουμε έναν δημιουργό που έχει το θάρρος να βάζει στον πυρήνα του ντοκιμαντέρ του, την ίδια του τη ζωή. Η πατρότητα αποτελεί πρόκληση για κάθε άντρα. Η πατρότητα για έναν ομοφυλόφιλο άντρα, στη σημερινή Ευρώπη, είναι μια μάχη ενάντια σε νομικά εμπόδια και – ακόμη πιο δύσκολο να πολεμήσεις - ενάντια σε προκαταλήψεις και θρησκοληψία. Το βραβευμένο ντοκιμαντέρ φέρνει μια προσωπική ιστορία σε πολιτικό επίπεδο. Προκαλεί τις αξίες της κοινωνίας μας και θέτει σοβαρά ερωτήματα, δίχως να δίνει εύκολες ή ιδεολογικές απαντήσεις. Το βραβείο “ΕΡΤ - Ντοκ στον Αέρα”, τιμά την ποιότητα της ιστορίας και την αφοσίωση τόσο του σκηνοθέτη, όσο και του παραγωγού. Η επιτροπή υπογραμμίζει επίσης την κινηματογραφική προσέγγιση ενός πολύ ταλαντούχου και έμπειρου δημιουργού».

[σ.σ: Εδώ, αποτροπιασμό και αναγούλα μόνον μπορεί να προκαλέσει το σκεπτικό αυτής της επιτροπής για την ταινία διαβάζοντάς το, η οποία επιλέγει να βραβεύσει τελικά ένα φιλμ από τα τόσα που ονομάζει και “θαρραλέο”, στο οποίο ένας “άνδρας” αμφιβόλου ποιότητος και κατασκευής με αρρωστημένες επιθυμίες, θέλει να του αναγνωριστεί το δικαίωμα από την υπόλοιπη υγιεστάτη κοινωνία, την κοινωνία μας, το δικαίωμα να ονομάζεται και... πατέρας! Ο οποίος “πατέρας” πιθανότατα σε κάποια στιγμή θα πει στον “υιοθετημένο γιο” του ή την “κόρη” του μέσα στην “οικογένεια” μεγαλώνοντάς τους: “Τώρα αγόρι μου, εγώ η “μαμά” σου, πρέπει να σ' αφήσω να παίξεις μόνος σου στο δωμάτιό σου με τα παιχνίδια σου... Γιατί θα πάω στο άλλο δωμάτιο... Μ' αυτόν τον μουσκακαλή ξένο που βλέπεις να περιμένει βιαστικός και άγριος, και που τον έχουμε συνεχώς ανάμεσα στα πόδια μας, να με ξεσκίσει στο γαμήσι!..”.
Και, αν αυτό δεν λέγεται ή δεν είναι εκφυλισμός και προστυχιά τελευταίο στάδιο της σημερινής κοινωνίας, ε τότε, τι σκατά λέγεται, ω ρε αδέσποτοι, και γιατί το βραβεύει η ΕΡΤ... Με τα δικά μας χρήματα... Μήπως, και γιατί εκεί μέσα, δεν έμεινε κανείς αρσενικός, ο οποίος να μην έχει την κωλάρα του... ασφράγιστη και χιλιοτρυπημένη;].

ΒΡΑΒΕΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑΣ
Η φετινή Κριτική Επιτροπή για το βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας, απονέμει το βραβείο στο ντοκιμαντέρ “Αυτό δεν είναι μια ταινία” (Ιράν) σε σκηνοθεσία των Τζαφάρ Παναχί και Μοτζτάμπα Μιρταχμάς.

ΒΡΑΒΕΙΟ WWF
Η φετινή Κριτική Επιτροπή για το βραβείο της WWF, απονέμεται σε ταινία της ενότητας «Κοινωνία και Περιβάλλον» με θέμα το περιβάλλον και την αμφίδρομη σχέση του ανθρώπου με τη φύση. Το βραβείο της WWF απονέμεται στην ταινία “Ζήτω οι αντίποδες” (Γερμανία-Ολλανδία-Αργεντινή-Χιλή), σε σκηνοθεσία Βίκτορ Κοσακόφσκι.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ DOX BOX

Το 14ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα φιλοξένησε την Παγκόσμια Ημέρα DOX BOX, την Πέμπτη 15 Μαρτίου 2012, στο ΙΕΚ ΑΚΜΗ.

Πρόκειται για μια πρωτοβουλία του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ DOX BOX της Συρίας, το οποίο δεν κατέστη δυνατό να πραγματοποιηθεί στη χώρα εξαιτίας της τρέχουσας πολιτικής κατάστασης και διοργανώνεται σε διάφορες χώρες σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η Ντιάνα Ελ Τζεϊρούντι και ο Όργουα Νιράμπια, δύο από τους ιδρυτές του Φεστιβάλ DOX BOX, έδωσαν το παρών στην εκδήλωση του 14ου ΦΝΘ, παρουσιάζοντας δύο μικρού μήκους ντοκιμαντέρ: το Step By Step του βετεράνου δημιουργού Ουσάμα Μοχάμαντ και το Tournesols ενός νέου σκηνοθέτη που αυτοαποκαλείται Προσωρινά Ανώνυμος. Η είσοδος στις προβολές ήταν ελεύθερη για το κοινό.

Πρώτος πήρε το λόγο ο διευθυντής προγράμματος του Φεστιβάλ DOX BOX, Όργουα Νιράμπια, επισημαίνοντας: «Σήμερα είναι η πρώτη επέτειος της επανάστασης στη Συρία. Σε αυτό τον ένα χρόνο, πάνω από 10.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους. Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν έχουμε ούτε το χρόνο ούτε την κατάλληλη διάθεση για να δείξουμε ταινίες στη χώρα μας. Έτσι, αναζητούσαμε έναν τρόπο για να το πετύχουμε και σήμερα, πλέον, πιστεύουμε ότι το να παρουσιάσουμε στον υπόλοιπο κόσμο ταινίες συμπατριωτών μας, αποτελεί την καλύτερη βοήθεια που μπορούμε να τους δώσουμε. Παράλληλα, επιδιώκουμε να γκρεμίσουμε τα στερεότυπα με βάση τα οποία ο υπόλοιπος κόσμος βλέπει τη Συρία». Ο κ. Νιράμπια συνέχισε κάνοντας μία εισαγωγή για το ντοκιμαντέρ Step by Step του Ουσάμα Μουχάμαντ, για το οποίο σημείωσε: «Αποτελεί μία πολύ προσεκτική ματιά για το πώς φτάσαμε ως εδώ, πώς χάσαμε την ανθρωπιά και τη συμπόνια μας, καθώς διαφθαρήκαμε από τη δύναμη και την στρατιωτική εξουσία. Η ταινία δεν έχει παιχτεί ποτέ στη Συρία, καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα κινδύνευε η ζωή του σκηνοθέτη. Παρότι είναι γυρισμένη το 1978, πρόκειται για ένα δείγμα του πώς το στρατιωτικό καθεστώς καταδυναστεύει όλα αυτά τα χρόνια το λαό». Όσο για την ταινία Tournesols, ο κ. Νιράμπια επεσήμανε χαρακτηριστικά: «Γυρίστηκε τον περασμένο Αύγουστο και από τότε ο ανώνυμος σκηνοθέτης της κρύβεται από τις Αρχές. Παρότι πρόκειται για μια σκληρή ταινία, η πραγματικότητα στη χώρα παραμένει ασύγκριτα σκληρότερη».

Αμέσως μετά την ολοκλήρωση των προβολών, πραγματοποιήθηκε συζήτηση μεταξύ των καλεσμένων και του κοινού. Ο κ. Νιράμπια παρατήρησε την απέχθεια που τρέφουν τα δικτατορικά καθεστώτα για τη μνήμη: «Το καθεστώς Άσαντ ευθύνεται για το ότι δεν έχουμε οπτική μνήμη ως χώρα. Καλά-καλά, δε μπορούμε να ανακαλέσουμε ούτε τη δική του μορφή. Είναι προφανές ότι οι δικτατορίες έχουν μεγάλο πρόβλημα με τη μνήμη και κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους για να τη σβήνουν. Αντίστοιχα γεγονότα με τα φετινά είχαμε και το 1982, τότε όμως δεν υπήρχε το youtube. Οι πολίτες πλέον κάνουν ό,τι μπορούν και χειρίζονται τα νέα μέσα έτσι ώστε να επικοινωνούν καλύτερα τόσο μεταξύ τους όσο και με τον έξω κόσμο». Παράλληλα, ο διευθυντής του Φεστιβάλ DOX BOX επικεντρώθηκε στο τραγικό περιστατικό που έλαβε χώρα πριν από λίγες εβδομάδες, όταν ένα τανκ επιτέθηκε κατά μέτωπο στον κύριο όγκο των διαδηλωτών «Δεν νομίζω ότι υπάρχει ανάλογο προηγούμενο στα παγκόσμια χρονικά. Όταν η κατάσταση φτάνει σε τέτοιο σημείο, είναι αναγκαίο να βρεις μία λύση, όσο δύσκολη κι αν είναι, ακόμη και αν είναι προφανές ότι η Δύση δεν έχει καμία διάθεση να παρέμβει στο μακελειό που προκαλεί το καθεστώς Άσαντ», σημείωσε ο ίδιος. Ωστόσο, ο κ. Νιράμπια δεν παρέλειψε να επισημάνει την έκρηξη δημιουργικότητας που διακρίνει στο λαό της Συρίας, ενόσω βρίσκεται σε εξέλιξη η επανάσταση. «Τόσο στον τομέα της μουσικής όσο και της κωμωδίας, υπάρχει μία πρωτοφανής άνθιση. Βλέπεις να αναδύονται σε τέτοιους χώρους απλοί άνθρωποι, που δεν τους ήξερε κανείς πιο πριν, οι οποίοι ασχολούνται με κωμικά happenings, γράφουν μουσική και δημιουργούν εκπληκτικές επανεκτελέσεις παραδοσιακών τραγουδιών», διευκρίνισε.

Από την πλευρά της, η Νταιάνα Ελ Τζεϊρούντι, μίλησε μεταξύ άλλων για το ρόλο των γυναικών στην επανάσταση της Συρίας: «Γενικά είναι υποτιμημένη η συνεισφορά των γυναικών. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι λιγότερο συμμετοχικές, απλώς λειτουργούν υπό ορισμένους κανόνες και αναλαμβάνουν συγκεκριμένες αποστολές. Συχνά μεταφέρονται σε πιο ασφαλείς ζώνες, προκειμένου να προστατεύονται, αλλά και να προστατεύουν την επανάσταση. Για παράδειγμα, όταν οδηγώ εγώ ένα αυτοκίνητο που μεταφέρει ιατρικές προμήθειες, μπορώ να περάσω από ένα μπλόκο στο δρόμο χωρίς να με ελέγξουν, ακριβώς επειδή δε με υποψιάζονται».

Σε ερώτηση του κοινού για το εάν οι δυο συντελεστές του Φεστιβάλ DOX BOX ανησυχούν για ενδεχόμενες συνέπειες λόγω της δράσης τους, ο κ. Νιράμπια παρατήρησε: «Παραμένουμε σχετικά ασφαλείς όσο μας θεωρούν διανοούμενους. Κοινώς, πιστεύουν ότι κανείς δε δίνει σημασία σε ό,τι λέμε». Αντιθέτως, η κ. Τζεϊρούντι έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου: «Μέρα με τη μέρα το καθεστώς Άσαντ σκληραίνει τη στάση του. Η κατάσταση είναι πλέν πολύ ρευστή και πρέπει να δράσουμε άμεσα. Είναι ουτοπικό να πιστεύουμε ότι είμαστε ασφαλείς».

ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΛΙ ΝΤΕΡΚΣ

Τα Μυστικά της Αγοράς, μια καινοτομία της Αγοράς Ντοκιμαντέρ του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, συνεχίστηκαν την Πέμπτη 15 Μαρτίου 2012, στην αίθουσα Excelsior του Electra Palace, στο πλαίσιο του 14ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, με κεντρική ομιλήτρια την Άλι Ντερκς, διευθύντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ. Μετά την ομιλία, πραγματοποιήθηκε ειδική εκδήλωση προς τιμή της κ. Ντερκς, με απονομή τιμητικής πλακέτας για συνολική προσφορά της στο χώρο του ντοκιμαντέρ.

Η Άλι Ντερκς εστίασε στην προώθηση ταινιών στο δίκτυο των φεστιβάλ, ενώ επιπλέον αναφέρθηκε συγκεκριμένα στη γέννηση και το ρόλο του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ (IDFA), εξηγώντας συνοπτικά τις διάφορες πτυχές του. «Το IDFA θεωρείται το μεγαλύτερο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ στον κόσμο, ωστόσο δεν ήταν πάντα έτσι. Όταν ξεκινήσαμε, ήταν ένα πολύ μικρό φεστιβάλ, όπου πουλήθηκαν περίπου 2.000 εισιτήρια. Ήμασταν τρία κορίτσια που μοιραζόμασταν μία γραφομηχανή και ένα τηλέφωνο, δεν είχαμε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και νομίζω ούτε καν φαξ. Μετά από 25 χρόνια, τα πράγματα έχουν βέβαια αλλάξει. Την περασμένη χρονιά επισκέφτηκαν το φεστιβάλ πάνω από 3.000 διεθνείς καλεσμένοι, παραγωγοί και κυρίως σκηνοθέτες», σημείωσε χαρακτηριστικά η κ. Ντερκς. Σχετικά με την πρόσκληση των δημιουργών στο φεστιβάλ, η ίδια σημείωσε: «Αυτή είναι μία από τις επιτυχίες της διοργάνωσης. Από το ξεκίνημα, πάντα πιστεύαμε ότι εφόσον προβάλλουμε την ταινία, θέλουμε να προσπαθήσουμε να έρθει και ο σκηνοθέτης της, γιατί το ντοκιμαντέρ είναι φυσικά η ιστορία και η αφήγηση, όμως έχει να κάνει επίσης και με την ανταλλαγή απόψεων και την εποικοδομητική συζήτηση. Γι’ αυτό έρχονται οι σκηνοθέτες και δέχονται ερωτήσεις μετά το τέλος της προβολής, πράγμα πολύ σημαντικό για αυτούς, αφού θέλουν να δουν τις άμεσες αντιδράσεις του κοινού στην ταινία τους». Κάνοντας λόγο για τις πρώτες διοργανώσεις του IDFA, η κ. Ντερκς αναφέρθηκε στο 1988 και την εποχή της Περεστρόικα, μιλώντας για τη συμμετοχή ταινιών από τη Σοβιετική Ένωση: «Οι Ρώσοι σκηνοθέτες ήρθαν στο φεστιβάλ συνοδευόμενοι από τη KGB, φέρνοντας ταινίες που βρίσκονταν στο συρτάρι για χρόνια, καθώς δεν επιτρεπόταν να προβληθούν στη Σοβιετική Ένωση ή στο εξωτερικό, επομένως ήταν μια μοναδική ευκαιρία να τις δούμε για πρώτη φορά. Ήταν ένα πολύ σημαντικό γεγονός και μας βοήθησε πολύ και ως θεσμό, αφού την επόμενη χρονιά το κοινό μας διπλασιάστηκε και οι καλεσμένοι μας αυξήθηκαν».

Η κ. Ντερκς εξήγησε πως το 1992, όταν το IDFA σε συνεργασία με το Φόρουμ - το νυν Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ντοκιμαντέρ, EDN - ξεκίνησαν το πρόγραμμα συγχρηματοδότησης ντοκιμαντέρ, ήταν δύσκολη εποχή γιατί το ντοκιμαντέρ ως είδος σχεδόν δεν υπήρχε. Η ίδια διευκρίνισε επίσης ότι πάντα το φεστιβάλ ενδιαφερόταν για το «δημιουργικό ντοκιμαντέρ, αυτό που διαθέτει δυνατή αφήγηση και μια προσωπική οπτική για την πραγματικότητα και όχι για ταινίες ουδέτερης προσέγγισης». Η διευθύντρια του IDFA αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο θεσμό των Πίτινγκ Σέσσιονς, ένα εκ των οποίων παρακολούθησε με ενδιαφέρον στο πλαίσιο του "ΦΝΘ" 2012 του 14ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, τονίζοντας γενικότερα τη σημασία τους: «Όλοι νομίζουν ότι είναι εύκολο να μιλήσουν για τις ιστορίες των ταινιών τους, αλλά το να το κάνεις με το σωστό τρόπο χρειάζεται εκπαίδευση.

Σχετικά με τις ταινίες που υποβάλλονται στο ΙDFA, η κ. Ντερκς υπογράμμισε ότι υπάρχουν δύο προθεσμίες υποβολής κάθε χρόνο – η 1η Απριλίου και η 1η Αυγούστου - και διαβεβαίωσε: «Αν στείλετε μία ταινία στο IDFA, θα την παρακολουθήσουν τουλάχιστον δύο άτομα και αν είναι καλή τουλάχιστον τρία». Επιπλέον τόνισε: «Παραμένουμε ενεργοί όλο το χρόνο, τόσο μέσα από την ιστοσελίδα μας, όπου οι δημιουργοί μπορούν να υποβάλλουν συμμετοχή για την ταινία τους διαδικτυακά, όσο και μέσα από το "Ντοκ Για Πούλημα" μια αγορά ντοκιμαντέρ διαθέσιμη τόσο κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ όσο και έπειτα, διαδικτυακά, με τον ίδιο τρόπο». Η κ. Ντερκς αναφέρθηκε επίσης στα εκπαιδευτικά προγράμματα που πραγματοποιούνται όλο το χρόνο από το IDFA, δίνοντας ως παράδειγμα τη δράση που γίνεται σε σχολεία και περιλαμβάνει ντοκιμαντέρ φτιαγμένα από παιδιά για παιδιά, τα εργαστήρια ανάπτυξης της κριτικής ικανότητας των παιδιών απέναντι στα όσα παρακολουθούν, καθώς και την ύπαρξη της Ακαδημίας IDFA. Επιπλέον, ο θεσμός πραγματοποιεί σεμινάρια για Ολλανδούς σκηνοθέτες, οι οποίοι για μερικούς μήνες καθοδηγούνται στο να σχεδιάσουν ένα project και στο τέλος το καλύτερο προβάλλεται στην ολλανδική τηλεόραση.

«Αυτό που επιδιώκουμε στο IDFA είναι να τιμήσουμε το είδος του ντοκιμαντέρ, να το κάνουμε τόσο σημαντικό και καλό όσο και οι ταινίες μυθοπλασίας. Θεωρώ ότι είναι ένα κοινό μας επίτευγμα το γεγονός ότι στα προγράμματα μεγάλων φεστιβάλ όπως του Βερολίνου, της Βενετίας, του Σάντανς, αλλά και της Τραϊμπέκα περιλαμβάνονται ντοκιμαντέρ», επεσήμανε η κ. Ντερκς. Επίσης, συμπλήρωσε ότι στην παρούσα οικονομική συγκυρία, οι αγοραστές αφενός ταξιδεύουν λιγότερο, επομένως μία αγορά σαν το Docs for Sale είναι χρήσιμη, ενώ αφετέρου ενδεχομένως προτιμούν αντί για μία ακριβή ταινία μυθοπλασίας, να αγοράσουν πολλά ντοκιμαντέρ. Αναφορικά με την ουσία του ντοκιμαντέρ, η κ. Ντερκς σχολίασε: «Για εμάς, το ντοκιμαντέρ είναι ένας τρόπος να συζητήσουμε για την πραγματικότητα, αλλά και να συζητήσουμε και μεταξύ μας, δηλαδή να ανοίξει ένας διάλογος μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών. Αυτό είναι το σπουδαίο όσον αφορά στα φεστιβάλ, το ότι εκκινούν συζητήσεις. Ακόμα και αν δεν υπάρχουν χρήματα θα κάνουμε ντοκιμαντέρ, γιατί οι σκηνοθέτες έχουν σπουδαίες ιστορίες να πουν».

Στο πλαίσιο των Market Talks, η κ. Ντερκς έδωσε στους παρευρισκόμενους ποικίλες πρακτικές συμβουλές. «Όταν υπάρχουν, για παράδειγμα, δύο εκδοχές της ίδιας ταινίας - η 90λεπτη και η 58λεπτη - εμείς στο ΙDFA αξιολογούμε μόνο τη μία. Επομένως, πριν στείλετε την ταινία σας, αναρωτηθείτε και επιλέξτε ανάμεσα στις δυο, αναρωτηθείτε εάν η ταινία σας μπορεί να «κρατήσει» το κοινό για μιάμιση ώρα ή αν ταιριάζει περισσότερο στην τηλεόραση, σε μια πιο σύντομη εκδοχή». Ως προς τη συμμετοχή ταινιών σε φεστιβάλ, η ίδια τόνισε: «Σκεφτείτε προσεκτικά πού θέλετε να στείλετε την ταινία σας, πού επιθυμείτε να την τοποθετήσετε στην αγορά. Εάν θεωρείτε ότι η ταινία σας αξίζει, θα απευθυνθείτε στα κορυφαία φεστιβάλ Σάντανς, Bερολίνου, Τορόντο και Άμστερνταμ. Μια πρεμιέρα σε τέτοια φεστιβάλ διασφαλίζει ότι θα δουν την ταινία αγοραστές και υπεύθυνοι προγράμματος φεστιβάλ από όλο τον κόσμο. Αν ωστόσο δεν καταφέρετε να συμμετάσχετε σε αυτά, δοκιμάστε όλα τα μικρότερα φεστιβάλ ντοκιμαντέρ, όπως π.χ. το Sheffield, ακόμη και αν δεν λάβετε μέρος στο διαγωνιστικό τους τμήμα».

Έπειτα από την ολοκλήρωση της ομιλίας της Άλι Ντερκς στα Market Talks, το 14ο Φεστιβάλ Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης τίμησε τη διευθύντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ σε ειδική εκδήλωση, η οποία πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα Excelsior του Εlectra Palace.

Την εκδήλωση άνοιξε η προβολή ενός τετράλεπτου βίντεο, αφιερωμένο στο έργο της Άλι Ντερκς, φτιαγμένο με χιούμορ και αγάπη από το συνεργάτη της, τον καναδό παραγωγό και σκηνοθέτη Πίτερ Ουιντόνικ, ο οποίος δίνει επίσης το παρών στο 14ο ΦΝΘ. Στη συνέχεια, ο διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Δημήτρης Εϊπίδης απένειμε τιμητική πλακέτα στην καλεσμένη της διοργάνωσης, υπογραμμίζοντας χαρακτηριστικά: «Το μόνο που μπορώ να προσθέσω είναι η αγάπη και ο θαυμασμός μου για αυτή τη σπουδαία κυρία, η οποία έφερε το ντοκιμαντέρ στο διεθνές προσκήνιο, ενώ εδώ και 25 χρόνια με το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ ενέπνευσε τόσα άλλα Φεστιβάλ, συμπεριλαμβανομένου και του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Τρέφω βαθύ θαυμασμό για τα επιτεύγματα της, έχει κατορθώσει να προβάλει το ντοκιμαντέρ σε ευρεία κλίμακα, προσελκύοντας χιλιάδες θεατές και επαγγελματίες, ενώ επίσης έχει βοηθήσει τους κινηματογραφιστές να διαδώσουν το έργο τους σε όλο τον κόσμο. Θέλουμε να την ευχαριστήσουμε που βρίσκεται εδώ μαζί μας και να της απονείμουμε αυτή την τιμητική πλακέτα».

Η κ. Ντερκς, εμφανώς χαρούμενη, ευχαρίστησε τον κ. Εϊπίδη για την τιμή και τον κ. Ουιντόνικ για το βίντεο, σημειώνοντας: «Πρόκειται για μια ομαδική δουλειά, δεν είναι κάτι που κάνω μόνη μου. Μην ξεχνάτε ότι έχω 25 συνεργάτες στο γραφείο μου, οι οποίοι δουλεύουν πολύ σκληρά για να πραγματοποιηθεί το IDFA και το κάνουν με αγάπη και πάθος. Ιδιαίτερα ευχαριστώ εσένα Δημήτρη, γιατί με ενέπνευσες, ήδη πριν από πολλά χρόνια. Σας ευχαριστώ όλους».

KOYBENTIAZONTAΣ 15/3

Το πέμπτο «Κουβεντιάζοντας» πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 15 Μαρτίου 2012 στην αίθουσα Excelsior του ξενοδοχείο Electra Palace, στο πλαίσιο του 14ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Στην συζήτηση συμμετείχαν οι σκηνοθέτες Ρυγιά Αρζού Κοκσάλ (Μια χούφτα γενναίοι άνθρωποι), Μισέλ Βενζέρ (Τη νύχτα πετάω), Μίτσα Εξ Πέλεντ (Πικροί σπόροι), Γιούλια Ιβάνοβα (Οικογενειακό πορτρέτο σε άσπρο και μαύρο), Τόνι Ασημακόπουλος (Καλότυχος γιος), Ελισάβετ Λαλουδάκη και Μάσιμο Πιτσοκάρο (Perah Istar) και Δανάη Στυλιανού (To νησί που μοιραζόμαστε).

Η πολιτική πρόθεση των ταινιών τεκμηρίωσης και η εμπειρία των δημιουργών από την επαφή με τους χαρακτήρες των ντοκιμαντέρ τους, ήταν ορισμένες από τις θεματικές που συζητήθηκαν. Αρχικά, οι σκηνοθέτες παρουσίασαν εν συντομία τα θέματα που πραγματεύονται οι ταινίες τους. «Πείραμα συμβίωσης» χαρακτήρισε η Δανάη Στυλιανού το ντοκιμαντέρ της To νησί που μοιραζόμαστε, το οποίο παρακολουθεί τρεις Ελληνοκύπριους και τρεις Τουρκοκύπριους νέους, που συναντιούνται για πρώτη φορά και μοιράζονται ένα σπίτι για πέντε ημέρες, ταξιδεύοντας μαζί στη διαιρεμένη Κύπρο. «Η ταινία καταπιάνεται με το πώς η νέα γενιά και από τις δύο πλευρές της Κύπρου, βλέπει το Κυπριακό πρόβλημα και ποιες είναι οι σκέψεις της για το μέλλον. Παρακολουθούμε το ταξίδι αυτών των νέων ανθρώπων, καθώς και το πώς εξελίσσονται οι σχέσεις και τα συναισθήματά τους στη διάρκεια αυτού του πενθήμερου», εξήγησε η σκηνοθέτιδα.

Στη Μαύρη Θάλασσα λαμβάνει χώρα το ντοκιμαντέρ Μια χούφτα γενναίοι άνθρωποι της Ρυγιά Αρζού Κοκσάλ, το οποίο καταγράφει τον αγώνα των ανθρώπων που ζουν στην περιοχή προκειμένου να προστατέψουν τον τόπο τους από κυβερνητικές παρεμβάσεις που στοχεύουν στην ενεργειακή αυτονομία της χώρας. «Μας πήρε τρία χρόνια να ολοκληρώσουμε την ταινία και ακόμα δεν έχει τελειώσει, όπως δεν έχει τελειώσει και ο αγώνας αυτών των ανθρώπων», είπε χαρακτηριστικά η δημιουργός.

Με τη σειρά της, η σκηνοθέτιδα Γιούλια Ιβάνοβα μιλώντας για το Οικογενειακό πορτρέτο σε άσπρο και μαύρο εξήγησε: «Είναι μια ταινία με θέμα μια ιδιότυπη οικογένεια με 17 μαύρους υιοθετημένους εφήβους και την ανάδοχη ουκρανή μητέρα τους. Ασχολείται με τις διαφορετικές πτυχές της ζωής τους και της κοινωνίας όπου ζουν, οπότε είναι ταυτόχρονα ένα οικογενειακό δράμα αλλά και η αντανάκλαση ενός ολόκληρου κόσμου σε ό,τι αφορά σε θέματα ρατσισμού και αποδοχής του άλλου». Ο θεσμός της οικογένειας δεσπόζει και στο αυτοβιογραφικό ντοκιμαντέρ Καλότυχος γιος του Τόνι Ασημακόπουλου. «Είναι μια ιστορία αγάπης, ένα πορτρέτο της οικογένειάς μου και των γονιών μου», σημείωσε σχετικά ο σκηνοθέτης.

Με εντελώς διαφορετική θεματολογία, αλλά εξίσου ανθρωποκεντρική, η ταινία Τη νύχτα πετάω του Μισέλ Βενζέρ, αποτυπώνει την καθημερινότητα μιας ομάδας κρατουμένων στη φυλακή υψίστης ασφαλείας Νιού Φόλσομ στην Καλιφόρνια. «Χρειάστηκαν 10 χρόνια να ολοκληρώσω το φιλμ. Θα έλεγα λοιπόν, ότι πρόκειται για την Τέχνη ως τεχνική επιβίωσης», υπογράμμισε ο ίδιος. Από την άλλη, στην ταινία Perah Istar των Ελισάβετ Λαλουδάκη και Μάσιμο Πιτσοκάρο πρωταγωνιστεί το πιο κοινό ζώο της πόλης, το περιστέρι, καθώς και «η σχέση του με τον άνθρωπο μέσα στο αστικό περιβάλλον», όπως διευκρίνισε ο κ. Πιτσοκάρο. « Ανακαλύψαμε ενδιαφέρουσες ιστορίες για τα περιστέρια προκειμένου να μάθουμε τι συνέβη στον “βασιλιά” της πανίδας της πόλης», πρόσθεσε η κ. Λαλουδάκη.

Με τη σειρά του, ο σκηνοθέτης Μίτσα Εξ Πέλεντ αφηγήθηκε πώς προέκυψε η ιδέα για το ντοκιμαντέρ του Πικροί σπόροι: «Πριν από έξι χρόνια, όταν βρισκόμουν στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης για την προηγούμενη ταινία μου, μια ινδή σκηνοθέτιδα με πληροφόρησε για το γεγονός ότι στην Ινδία κάθε 30 λεπτά ένας αγρότης αυτοκτονεί. Θεώρησα ότι υπερβάλλει, όμως όταν έμαθα ότι αυτό είναι αλήθεια, ταξίδεψα σε ένα χωριό της Ινδίας και εστίασα το φακό μου σε έναν αγρότη που πληρούσε όλα τα κοινά δημογραφικά στοιχεία με όσους αυτοκτονούν. Τον παρακολούθησα για να καταλάβω το λόγο για τον οποίο συμβαίνει αυτή η ανθρωπιστική κρίση».

Ως προς την πολιτική διάσταση του ντοκιμαντέρ, ο κ. Πέλεντ επεσήμανε: «Νιώθω άβολα με αυτό το χαρακτηρισμό. Στην ταινία μου δε θέλω να διδάξω το θεατή. Είμαι πάνω από όλα αφηγητής, παρόλο που στο φιλμ ενυπάρχει το στοιχείο της κριτικής, εφόσον θίγει, μεταξύ άλλων, το ζήτημα των μεταλλαγμένων σπόρων». Ο σκηνοθέτης ανέφερε ότι πρόσφατα έλαβε χρηματοδότηση και θα έρθει σε επαφή με ΜΚΟ προκειμένου να προωθήσει περαιτέρω το ντοκιμαντέρ, οπότε υπό αυτή την έννοια υπάρχει πολιτική διάσταση. «Το όνειρό μου είναι η ταινία να ταξιδέψει στα χωριά της Ινδίας, έτσι ώστε να τη δουν οι ίδιοι οι αγρότες και να μαγνητοσκοπήσω τις αντιδράσεις τους. Με ενδιαφέρει να μάθω εάν τη βρίσκουν αυθεντική και αληθινή, καθώς και τι πιστεύουν οι ίδιοι για την κρίση που βιώνουν», εξήγησε ο ίδιος.

Επάνω στο ίδιο θέμα, η κ. Στυλιανού σχολίασε: «Η ταινία μου είναι αρκετά πολιτική λόγω του συγκεκριμένου θέματος, όμως πρόθεσή μου δεν ήταν να πάρω συγκεκριμένη πολιτική θέση, αλλά να κάνω μια πρόταση που θα μπορούσε να εγγυηθεί μια ασφαλή διαβίωση στην Κύπρο». Σχετικά με την αλλαγή πλαισίου όταν η ταινία προβάλλεται σε ένα φεστιβάλ, η σκηνοθέτιδα παρατήρησε ότι σκέφτεται πως ίσως χρειάζεται να κάνει και μια δεύτερη εκδοχή της ταινίας, που να απευθύνεται περισσότερο σε ένα διεθνές κοινό, όχι και τόσο συνδεδεμένο με την ιστορία της Κύπρου.

«Με την ταινία μου δεν ήθελα να κάνω προπαγάνδα, αλλά να πληροφορήσω το κοινό για μία μάχη που είναι κοινή σε πολλά μέρη του κόσμου», παρατήρησε η κ. Κοκσάλ. Αντίθετα, η κ. Ιβάνοβα τόνισε: «Προερχόμενη από ένα πρώην σοβιετικό καθεστώς, μεγάλωσα με προπαγάνδα και ξέρω ότι μόλις διαισθανθεί κάποιος την προπαγάνδα, κλείνει τα αυτιά του. Ωστόσο, πιστεύω πως κάθε ταινία είναι κατά μια έννοια προπαγάνδα, απλά το κρύβουμε. Εξαρτάται πώς το κάνεις: διαλέγεις μία οικογένεια, μία ιδιαίτερη ιστορία, έναν άνθρωπο χαρισματικό και περίπλοκο, κ.ο.κ., έτσι ώστε το κοινό να νιώσει συμπόνια και ενδιαφέρον. Βάζεις στην ιστορία ό,τι θέλεις να πεις, ‘’ξεγελώντας’’ το θεατή».

Ο Τόνι Ασημακόπουλος, ο οποίος μέχρι το ντοκιμαντέρ Καλότυχος γιος έκανε ταινίες μυθοπλασίας, αναφέρθηκε στην εμπειρία του να είναι ο ίδιος ένας από τους πρωταγωνιστές της ταινίας του: «Αρχικά δεν επρόκειτο να παίξω στην ταινία, καθώς ήθελα να εστιάσω στο πώς αντιμετώπισαν οι γονείς μου τον εθισμό μου στα ναρκωτικά, πριν από μερικά χρόνια. Έπειτα όμως, το θέμα της ταινίας μετατοπίστηκε στη σχέση με τους γονείς μου γενικότερα».

Αναφορικά με το υλικό που εξασφάλισαν για την ταινία τους, ο κ. Πιτσοκάρο εξήγησε: «Δεν μας πήρε ιδιαίτερο χρόνο. Αρκεί να σταθείς σε ένα μέρος με περιστέρια και να τα παρατηρήσεις, θα πάρεις πολύ ενδιαφέρον υλικό. Απλά συνήθως δεν τους δίνουμε σημασία». Η κ. Λαλουδάκη πρόσθεσε: «Επιθυμία μας ήταν να ερευνήσουμε το θέμα και να βρούμε ιστορίες που κυμαίνονται από την αγάπη στο μίσος για τα περιστέρια», ενώ επίσης σημείωσε την ιδιαίτερη σχέση των περιστεριών με τους μοναχικούς και φτωχούς ανθρώπους: «Το να τα ταΐζουν τους δίνει μία αίσθηση κοινωνικού επιτεύγματος».

Κλείνοντας, ο Μισέλ Βενζέρ έκανε λόγο για τη σχέση του με τους χαρακτήρες της ταινίας του, υπό το πρίσμα της προπαγάνδας και τις ιδιαίτερες συνθήκες δημιουργίας του ντοκιμαντέρ. «Αντίστοιχη αντίδραση με αυτή προς την προπαγάνδα έχω στα θέματα τα οποία υπεραπλουστεύονται, αυτά τα οποία είναι φτιαγμένα σαν να στοχεύουν ακριβώς σε εμένα. Δεν ήθελα να κάνω αυτό στην ταινία μου. Απλά εξερευνούσα το περιβάλλον της φυλακής. Συνήθως θέλουμε να επιβεβαιώσουμε την εικόνα που ήδη έχουμε στο μυαλό μας, γι’ αυτό κι εγώ την πρώτη φορά που πήγα εκεί απλώς άκουγα. Με ενδιέφερε η προοπτική των κρατουμένων. Δεν ήθελα μόνο να δείξω πτυχές με τις οποίες είναι εύκολο να ταυτιστούμε, αλλά και πτυχές με τις οποίες δεν έχουμε συνηθίσει να σχετιζόμαστε».

"ΦΝΘ" - Ο ΠΡΩΤΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, Ο ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ ΣΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ "ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ"

Με μεγάλη καθυστέρηση δεκαετιών, προβλήθηκε χθες στην αίθουσα "Παύλος Ζάννας" του "14ου ΦΝΘ", το ντοκιμαντέρ "Ο Πρώτος Υπολογιστής του Κόσμου - Η Συναρπαστική Ιστορία του Μηχανισμού των Αντικυθήρων". Γιατί, ενώ η υπόθεση είναι γνωστή πάνω από έναν αιώνα (ανακαλύφθηκε αρχές του 20ου), οι ντοκιμαντερίστες Έλληνες και Ξένοι, μόλις φέτος τον καταδέχθηκαν στα έργα τους (Μάικ Μπέκαμ), κάτι παρόμοιο που έγινε πριν από λίγα χρόνια, πάλι στο "ΦΝΘ" με το "Μπλακ Μπεεε", του ταλαντούχου Θόδωρου Μαραγκού και τους "Παπύρους του Ερκολάνο" (Ηράκλεια), στη Νεάπολη της Ιταλίας.
Η υπόθεση γνωστή και ως "Αρχαίο Ναυάγιο των Αντικυθήρων", ήρθε στο φως στις αρχές του περασμένου αιώνα εντελώς τυχαία, από κάποιους Καλυμνιώτες σφουγγαράδες οι οποίοι ταξιδεύοντας προς την "Μπαρμπαριά" από την Κάλυμνο, αναγκάστηκαν λόγω θαλασσοταραχής να διακόψουν το ταξίδι τους κοντά στα Κύθηρα, να πιάσουν στεριά, να περάσει η φουρτούνα, και μετά, λόγω χάσιμο χρόνου και πάλι, να αρκεστούν στο μεροκάματο, βουτώντας για την πολύτιμη αλιεία τους, καμιά 30 μέτρα έξω από την ακτή των Αντικυθήρων. Οπότε, πέσανε πάνω στο αρχαίο ναυάγιο (60-80 π.Χ.). Συγκεκριμένα, λίγο πριν το Πάσχα του 1900, ο δύτης Ηλίας Σταδιάτης που βούτηξε πρώτος στο βυθό, ήρθε φάτσα με το ναυάγιο και έγινε... μαρμαροκολόνα! Από εκεί και πέρα, και μετά παρέλευση ετών (μέχρι το 1906), την ανέλκυση των ευρημάτων έκανε με μια γιγαντιαία για την εποχή εκείνη επιχείρηση το Πολεμικό μας Ναυτικό και το οπλιταγωγό σκάφος "Μυκάλη", με κυβερνήτη τον αργότερα υποναύαρχο Ι. Θεοφανίδη.
Χωρίς την συμβολή του Πολεμικού μας Ναυτικού και των αξιωματικών του, οι οποίοι πρώτοι εκτίμησαν και έδωσαν τη μεγίστη σημασία στο εύρημα (το φύλαξαν προσεκτικά ξεχωρίζοντάς το απ΄ όλα τα άλλα), σήμερα από αυτό, τον μηχανισμό των Αντικυθήρων, δεν θα είχαμε απολύτως, τίποτα, αφού οι δύτες σφουγγαράδες έκαναν ήδη τη μεγάλη ζημιά, το έσπασαν όταν το βρήκαν, και στη συνέχεια, γι' αυτούς δεν ήταν παρά ένα πράγμα που είχε πολύ μικρότερη σημασία, άχρηστο, από τους φανταχτερούς αμφορείς και τα άλλα αγαλματίδια τα οποία συνυπήρχαν μέσα στο αρχαίο πλοίο και στο ναυάγιο.
Δεν θάταν άσχημο να πούμε εδώ, αφού είμαστε σε "Φεστιβάλ Κινηματογράφου" και δουλεύουμε, γράφουμε γι' αυτό, ότι το αξιολογότερο εύρημα του Ναυαγίου των Αντικυθήρων (πρώτο μέχρι την αξιολόγηση του Υπολογιστού), ήταν ο "Έφηβος των Αντικηθήρων", ο οποίος στην δεκαετία του "50" και πάλι, ενέπνευσε το κινηματογραφικό έργο "Το παιδί και το Δελφίνι", με τους Σοφία Λώρεν, Άλαν Λαντ και Αλέξη Μινωτή. Μια καθαρά χολιγουντιανή παραγωγή.
Αυτός λοιπόν, ο Ι. Θεοφανίδης με τον πυρηνικό μας φυσικό Χαράλαμπο Καράκαλο του πυρηνικού εργαστηρίου "Δημόκριτος", θα γίνουν οι πρώτοι μελετητές και ισάξιοι βοηθοί του Ντέρεκ ντε Σόλα Πράις, ο οποίος στη δεκαετία του "50" μόνον έρχεται σε επαφή με τον Υπολογιστή, ο οποίος στη συνέχεια, μέχρι το 1983 που πέθανε, γίνεται το κατ' εξοχήν επιστημονικό του έργο και μελέτη ζωής.
Ο Πράις και στους δυο αυτούς εξαιρετικούς και διακεκριμένους για την εποχή τους επιστήμωνές μας (Καράκαλο και Θεοφανίδη), στη βιβλιογραφία του τους εγκωμιάζει τα μέγιστα, και τους θεωρεί ισάξιους ερευνητές μαζί του στον Υπολογιστή των Αντικυθήρων.
Γιατί τα γράψαμε όλα αυτά; Απλούστατα, γιατί το έργο, αν και κάλλιστο παραγωγικά, κινηματογραφικά, ενώ κάνει εκτενεστάτη αναφορά στον Πράις (πολύ σωστά και πολύ καλά), αποσιωπά εντελώς... Σκόπιμα; Ανόητα; Ξένος δάκτυλος; Εμείς λέμε από άγνοια και ασχετοσύνη... Αποκρύπτει ή παρέρχεται την συμβολή του Πολεμικού μας Ναυτικού, και τους δυο εξαιρέτους αυτούς Επιστήμωνές μας (Καράκαλο, Θεοφανίδη), στη πολύτιμη βοήθεια, τις παρατηρήσεις και τα συμπεράσματα, την δημοσιευμένη αρθρογραφία στην οποία στηρίχθηκε και συνέχισε ο Πράις.
Μετά τον Πράις (1983), και κυρίως στις μέρες μας μετά το 2000, αφού οι έρευνες πάνω στον Υπολογιστή συνεχίζονται, προβάλλονται στο ντοκιμαντέρ κυρίως οι σημερινοί επιστήμωνες που ασχολούνται μ΄αυτόν, τους πρωτεργάτες Έλληνες τους έχει φάει... η μαρμάγκα, το σκοτάδι και η μαύρη λησμονιά. Γιατί υπάρχουν και άλλοι, αρκετοί, εκτός από τον Καράκαλο και τον Θεοφανίδη, στη μελέτη του Υπολογιστού των Αντικυθήρων (Ράδος κ.α.).
Μεμπτό στο έργο επίσης είναι, όταν κάποιος από αυτούς τους σημερινούς επιστήμωνες που παρουσιάζονται στο φιλμ, λέει την φράση: "Αν οι Έλληνες έδιναν την ανάλογη σημασία στην Τεχνολογία την εποχή εκείνη όσο στην Φιλοσοφία, η Βιομηχανική Επανάσταση θα έρχονταν 2.000 χρόνια πριν από σήμερα". Αυτό ελέχθη από τον Άρθουρ Κλαρκ, έναν Αυστραλό (Μηχανικό καθηγητή του πανεπιστημίου Σίδνεϊ, αν δεν μας απατά η μνήμη μας), του οποίου επίσης το όνομα έχει αποσιωπηθεί στο ντοκιμαντέρ, δεν αναφέρεται καθόλου, ασχολήθηκε κι αυτός για λίγο χρονικό διάστημα με τον Υπολογιστή των Αντικυθήρων.
Κάποια από αυτά τα παραπάνω, τα υπογραμμίσαμε και τα θυμίσαμε με παρατήρησή μας μέσα στην κινηματογραφική αίθουσα στο τέλος της προβολής και στους παράγοντες της δημιουργίας του φιλμ, γιατί πιστεύουμε ότι τα ντοκιμαντέρ είναι προσωπικές καταγραφές ανθρωπίνων χαρακτήρων σε διάφορα επιτεύγματα, και δεν πρέπει να παραβλέπονται, ή να αποσιωπώνται Για να εισπράξουμε την απάντηση εν μέρει, ότι έχουμε απόλυτο δίκιο Κυρίως, στην παρατήρησή μας για τη συμβολή του Πολεμικού μας Ναυτικού, το οποίο επαναλαμβάνουμε, αυτό έκανε την ανέλκυση του Υπολογιστού, και των άλλων αρχαιολογικών ανεκτιμήτων αρχαιολογικών ευρημάτων του ναυαγίου.
Ανεξαρτήτως όλων, το έργο είναι κα-τα-πλη-κτι-κό!... Άριστο!.. Υπέροχο!.. Νομίζουμε ότι δικαίως θα πάρει το πρώτο βραβείο (να κάνουμε και μία πρόβλεψη αφού διαγωνίζεται)... Δοξάζει αφάνταστα την Ελλάδα και τους Έλληνες σε περίοδο που οι "Τρωγλοδύτες του Καρλομάγνου και Ναζί της Χοντροκώλας" συνεπικουρούμενοι από τους "Ποντικοφάγους-ωμοφάγους Αγγλοσάξωνες", έχουν λυσσάξει εναντίον ημών και της Ελλαδίτσας μας, βγάζουν τον χειρότερο βαρβαρικό τους εαυτό!
Υπάρχει και η δεύτερη προβολή του Σαββάτου στον "Τορνέ" στις 13:30, όσοι πιστοί πηγαίνετε, προλαβαίνετε να το δείτε και να το ψηφίσετε...

[Σ.Σ."Χ": Οι φωτογραφίες είναι από το ωραιότατο και εγκυρότατο βιβλίο του Χρήστου Λάζου "Ο Υπολογιστής των Αντικυθήρων" (Εκδόσεις Αίολος 1994, 6η Έκδοση), πλην του Διαβατηρίου που είναι παραγωγή και δικαιώματα "Χάος").

"Χ"

"ΦΝΘ" - ΧΑΣΤΟΥΚΙ ΕΞΕΥΤΕΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΓΡΟΘΙΑ ΣΤΟ ΣΤΟΜΑΧΙ ΤΟ "ΠΑΓΩΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ"...

Χαστούκι εξευτελισμού και γροθιά στο στομάχι ήταν το ντοκιμαντέρ "Παγωμένος Χρόνος" χθες που προβλήθηκε στην αίθουσα "Μαρκετάκη", του Μακεδόνα Ηλία Ιωσηφίδη. Για την τραγωδία της Κύπρου και το εθνοπροδωτικό σκουπιδαριό των Ελλήνων(;) βρωμο-πολιτικών οι οποίοι το χειρίστηκαν.
ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΧΑΛΙ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ
Σε αυστηρά ντοκιμαντεριστικούς, και όχι ιστορικούς ρυθμούς, όπως πολύ σωστά τόνισε και ο ίδιος ο σκηνοθέτης στο διάλογο που ακολούθησε μετά την προβολή, η κάμερα καταγράφει παλιές φωτογραφίες και προσωπικές μαρτυρίες επιζώντων των 18χρονων και 20χρονων Ελλήνων στρατιωτών-ηρώων της εποχής εκείνης, που πήραν μέρος στον πόλεμο, και οι οποίοι εγκαταλείφθηκαν στο έλεος του θεού και της μοίρας τους, τόσο στις πολεμικές επιχειρήσεις, όσο και στον μετέπειτα πολιτικό τους βίο, από το πολιτικό αληταριό, κυρίως μετά τη μεταπολίτευση, των "βολεμένων Καραμανλήδων" και των "Επιβητώρων Παπανδρέιδων". Αλλά και των ελεεινών "τσιπροφαινομένων", της "τσατσοπαπαρήγας", των δωσιλόγων της προδοτικής Βουλής των "Μνημονίων" του χουντικού πρωθυπουργού "Ανδρουτσόπουλου Β' ", αφού η υπόθεση κρατάει ακόμα, δεν κλείνει, όσο δεν ανοίγει και ο περιβόητος "Φάκελος της Κύπρου", παρότι έχουν περάσει 40 χρόνια από τότε, και δεν υπάρχει καμία δέσμευση, από κανένα μυστικό κώδικα και καμιά ελληνική ή παγκόσμια νομοθεσία.
Ο φάκελος της Κύπρου δεν ανοίγει γιατί οι προδότες της κυκλοφορούν ακόμα ανάμεσά μας, και γιατί κάποιοι από αυτούς στρογγυλοκάθονται ή στρογγυλοκάθισαν πρόσφατα στα έδρανα της "Βολής" εθνοσωτήρες, στην Ελλάδα και την Κύπρο, παχυλοαμείβονται από το αίμα και τους φόρους που πλήρωσαν, πληρώνουν ακόμα, σήμερα, οι επιζώντες του Εκστρατευτικού σώματος της Ελληνικής τραγωδίας της Κύπρου. Αλλά και όλοι εμείς.
Πικρία, αγανάκτηση, μα και τρόμο προξενούν για την κατάντια του Ελληνικού Στρατού οι αφηγήσεις του ίδιου του στρατηγού ο οποίος ηγήθηκε του Πολέμου εκείνου, ενώ στο κομμάτι των "Αγνοουμένων" η μαύρη τρύπα των 401 στρατιωτών και πολιτών, τα "13 Περιστέρια", θα αποτελούν απεχθή ντροπή για την Ελληνική εξωτερική πολιτική, την ΕΥΠ, και τη διπλωματία, όσο υπάρχει Ελληνικό κράτος, Ελληνικό Έθνος.
Το ντοκιμαντέρ δεν συμμετείχε στο διαγωνιστικό τμήμα -κρίμα, θα έπαιρνε το πρώτο βραβείο, είναι ένα ντοκιμαντέρ για σεμινάριο κινηματογραφικών σχολών- λόγω προβολής του σε άλλο ελληνικό φεστιβάλ, μπορούσε όμως να κάνει την πρεμιέρα του φετινού "ΦΝΘ", στη θέση εκείνης της ηλιθίας σούπας των "Αγανακτισμένων" που επιλέχθηκε.
Με αυτό το ντοκιμαντέρ, το "Παγωμένος Χρόνος", το "ΦΝΘ" έχασε και μια μοναδική ευκαιρία στην ιστορία του πιθανώς, να τιμήσει αυτά τα παιδιά, τους επιζώντες στρατιώτες μαχητές και ήρωες της "Κύπρου", μια και η Ελληνική Πολιτεία ακόμα δεν τους... ανακάλυψε, τους έχει κι αυτούς αγνοουμένους όπως ολόκληρο τον "Φάκελλο της Κύπρου", τους "401", και τα "13 Περιστέρια".
Τελευταίο, όσοι αγοράζετε τουρκικά λεμόνια από τα υπέρ-καταστήματα και την άθλια συναλλαγή μεταξύ των Ελλήνων εμπόρων και των "αδελφών" τους Τούρκων, βλέποντας το ντοκιμαντέρ "Παγωμένος Χρόνος" σας περιμένει μια σοκαριστική έκπληξη, δεν θα σας την πούμε, έτσι για να σας λαμπικάρει το μυαλό, και να σας ξυπνήσει από την αποχαύνωση, τον λήθαργο και την ωχαδερφίστικη παραλυσία που σας οδήγησαν τα τελευταία 40 χρόνια, οι βρωμο-πολιτικοί μας.

" ΓΚΡΗΚ ΤΑΟΥΝ - ΝΙΟΥ ΕΝΚΛΑΝΤ "

Είναι ένα από τα επεισόδια τηλεοπτικής σειράς ντοκιμαντέρ, καλογυρισμένο και καλοστημένο, το οποίο εκτός των άλλων, δραστηριότητες αμερικανοελλήνων της ομοιογένειάς μας στις ΗΠΑ, αποδεικνύει περίτρανα και την νέα ορολογία που καθιερώσαμε εμείς, η εφημερίδα μας, για την "Ομοιογένεια" και όχι "Ομογένεια", των "Αμερικανοελλήνων" και όχι "Ελληνοαμερικανών", των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.

"Χ"

14ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα 9-18 Μαρτίου 2012

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΕΓΙΑΛ ΣΙΒΑΝ

Συνέντευξη Τύπου παραχώρησε την Τετάρτη 14 Μαρτίου 2012, ο προσκεκλημένος του 14ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα, ισραηλινός δημιουργός Εγιάλ Σιβάν, με αφορμή το αφιέρωμα που παρουσιάζει η διοργάνωση στο έργο του. Τον κορυφαίο εκπρόσωπο του πολιτικού ντοκιμαντέρ, γνωστό για τις αντισυμβατικές θέσεις που εκφράζει ως προς το παλαιστινιακό ζήτημα και την επίσημη πολιτική που πρεσβεύει το Ισραήλ, προλόγισε ο διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Δημήτρης Εϊπίδης. Το συντονισμό της συζήτησης ανέλαβε ο Δημήτρης Κερκινός, ο οποίος επιμελήθηκε το αφιέρωμα.
«Πρόκειται για το αφιέρωμα σε έναν πραγματικά κορυφαίο δημιουργό, έναν άνθρωπο που επεξεργάζεται το μέσο του ντοκιμαντέρ με ιδιαίτερη ικανότητα, καθώς περιλαμβάνει όχι μόνο το ανθρωπιστικό μέρος της εικόνας αλλά και ισχυρές πολιτικές πεποιθήσεις, γεγονός που καθιστά το έργο του ακόμη πιο σημαντικό», τόνισε ο κ. Εϊπίδης και συνέχισε: «Αποτελεί μάθημα για εμάς αυτό το είδος κινηματογράφου».
Παίρνοντας το λόγο ο Εγιάλ Σιβάν, αναφέρθηκε στη σχέση του με το ισραηλινό κράτος: «Θεωρώ ότι η μεγάλη πρόκληση για μένα είναι η ριζοσπαστικοποίηση, το να έρχεσαι δηλαδή αντιμέτωπος με το ισραηλινό κράτος και την καθεστηκυία λογική του. Αυτό προσπαθώ να κάνω, δεδομένου ότι το Ισραήλ πρέπει πλέον να δεχθεί στο παλαιστινιακό ζήτημα μία άλλη προσέγγιση. Αποδέχομαι ωστόσο το γεγονός ότι δε με συμπαθούν, ούτε εγώ τους συμπαθώ, ωστόσο ο καλύτερος ας κερδίσει».
Αμέσως μετά, ο Σιβάν έκανε λόγο για τις αλλαγές που διακρίνει τα τελευταία χρόνια στο ζήτημα της σύγκρουσης Ισραήλ-Παλαιστίνης. «Πλέον θεωρώ την Παλαιστίνη και το Ισραήλ ως ένα είδος πολιτικού εργαστηρίου. Αυτό που νομίζω πως βελτιώθηκε είναι η δυνατότητα να προβάλλει κανείς ταινίες και απόψεις σαν τις δικές μου σε χώρους, όπως αυτό το φεστιβάλ. Είναι πλέον δυνατόν να προβάλλουμε στον κόσμο μία διαφορετική άποψη, άσχετα με το τι συμβαίνει στο Ισραήλ. Θεωρώ πως υπάρχει πλέον μια νέα ισορροπία δυνάμεων. Τελικά, ο θεατής είναι αυτός που κάνει τη διαφορά. Βήμα-βήμα, έχουμε φτάσει σε μία αυθόρμητη κινητοποίηση καθώς ακτιβιστές και από τις δύο πλευρές έχουν καταφέρει εδραιώσουν την παρουσία τους», υπογράμμισε ο σκηνοθέτης.
Μιλώντας για τον τρόπο με τον οποίον το ντοκιμαντέρ αποτυπώνει την πραγματικότητα, ο Εγιάλ Σιβάν, εξήγησε: «Γίνεται μία μόνιμη προσπάθεια σε παγκόσμιο επίπεδο να διαχωριστεί ο πραγματικός κόσμος από την αντίληψη που διατηρεί το κοινό για αυτόν. Σήμερα δίνεται πολύς χώρος σε ανθρώπους να ασχοληθούν με το ντοκιμαντέρ γιατί υπάρχει έντονη ανάγκη να συνδεθούμε με τον πραγματικό κόσμο. Όταν προβάλλεις ένα ντοκιμαντέρ, οι άνθρωποι γεμίζουν την αίθουσα ακριβώς από αυτή την ανάγκη. Αυτό που μας προσφέρει ένα ντοκιμαντέρ δεν είναι η μία και μόνη άποψη, αλλά η πολυμορφία απόψεων που συγκροτεί την πραγματικότητα».
Αναφορικά με τη νέα του ταινία, Κοινό Κράτος, Δυνητική Συζήτηση (1), η οποία κάνει πρεμιέρα στο 14ο ΦΝΘ, ο δημιουργός αποκάλυψε ότι κατάφερε να την ολοκληρώσει μόλις μια εβδομάδα πριν την έναρξη του φεστιβάλ και πως αντίθετα με όσα τον συμβούλευαν φίλοι του στη Γαλλία, εκείνος ξεκαθάρισε το λόγο που προτίμησε να την προβάλλει για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη: «Ακόμα και αν μπορούσα να διαλέξω ανάμεσα στο Βερολίνο και τη Θεσσαλονίκη, θα προτιμούσα τη Θεσσαλονίκη, καθώς αυτός θα ήταν ο μόνος τρόπος να ευχαριστήσω τους ανθρώπους που με κάλεσαν εδώ. Επομένως, μπορείτε να πείτε ότι τους προσφέρω αυτή την πρεμιέρα ως αντάλλαγμα». Το θέμα της ταινίας, βασίζεται σε ένα βιβλίο του ίδιου που θα κυκλοφορήσει στο Παρίσι στις 23 Μαρτίου. «Έχει ως θέμα τη Μεσόγειο και τον Ιορδάνη ποταμό. Στην ταινία συνομιλώ με ανθρώπους που πιστεύουν πως η λύση του προβλήματος μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης δεν είναι η διαίρεση, όπως προπαγανδίζεται εδώ και δεκαετίες, αλλά το ενιαίο κράτος. Μέσα από αυτή την ταινία αντιστρέφω την εγκαθιδρυμένη λογική και ξεκινώ από το συλλογισμό πως το όλο πρόβλημα ξεκινά από τη διαίρεση, οπότε αυτό που ζητώ είναι να οραματιστεί ο κόσμος ένα ενιαίο κράτος όπου Παλαιστίνιοι και Ισραηλινοί θα ζουν αρμονικά», σημείωσε ο Εγιάλ Σιβάν.
Σε ερώτηση για το πως αντιμετωπίζουν στο Ισραήλ τις ταινίες του, ο Σιβάν είπε χαρακτηριστικά: «Οι περισσότερες έχουν παρουσιαστεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ωστόσο επίσημα έχουν παιχτεί δύο. Παρότι οι ταινίες μου δεν προβάλλονται στις αίθουσες, αποτελούν αντικείμενο μελέτης σε πανεπιστημιακό επίπεδο. Στον Σπεσιαλίστα, για παράδειγμα γίνονται συχνά αναφορές τόσο από κριτικούς κινηματογράφου, όσο και από καθηγητές πανεπιστημίου, ενώ πολλά ντοκιμαντέρ μου έχουν αποτελέσει έναυσμα συναντήσεων και συζητήσεων μεταξύ ακτιβιστών, τόσο Ισραηλινών όσο και Παλαιστινίων».
Στο θέμα της αντικειμενικότητας και της υποκειμενικότητας στο ντοκιμαντέρ, ο Εγιάλ Σιβάν, ξεκαθάρισε πως δεν είναι αντικειμενικός, καθώς «μόνο όσοι έχουν εξουσία παριστάνουν τους αντικειμενικούς. Τόσο η υποκειμενικότητα όσο και η αντικειμενικότητα έχουν να κάνουν με την οπτική μας γωνία. Το ζητούμενο είναι λοιπόν να γίνονται δεκτές αυτές οι διαφορετικές απόψεις, αφού μόνο η συσσώρευση αυτών των υποκειμενικοτήτων είναι ικανή να μας δώσει μία ουσιαστική απεικόνιση της πραγματικότητας».

Ο δημιουργός δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην ελληνική κρίση, συνδέοντάς την με όσα συμβαίνουν σε παγκόσμιο επίπεδο. «Η σύρραξη μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης είναι επί της ουσίας ένα αμιγώς ευρωπαϊκό ζήτημα και έχει αφετηρία τη σχέση της Ευρώπης τόσο με το Ισλάμ όσο και τον Ιουδαϊσμό. Απ’ την άλλη πλευρά, οι Έλληνες γνωρίζουν ότι αυτή η κρίση για την οποία όλοι μιλούν, αποτελεί παράλληλα και μία ευκαιρία για απο-αποικιοποίησή της από την Ευρώπη. Η Δύση μπορεί να εγκατέλειψε τυπικά τις αποικίες εδώ και καιρό, ωστόσο η αποικιοκρατική νοοτροπία παραμένει. Όταν κάποιοι κάνουν λόγο για τεμπέληδες Έλληνες και Ισπανούς, μεταχειρίζονται επί της ουσίας έναν καθαρά αποικιακό λόγο. Αυτό που εγώ θεωρώ ιερό και που πρέπει πάση θυσία να διατηρηθεί είναι η ευρωπαϊκή ταυτότητα, με την ανθρωπιστική της έννοια και όχι με την εθνικιστική».
Ο Εγιάλ Σιβάν κατέληξε με μία προτροπή προς τους Έλληνες: «Δε θα πρέπει να ξεπουληθείτε στη Δύση», ενώ δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει και πάλι τους διοργανωτές του φεστιβάλ για τη φιλοξενία και την πρόσκληση: «Είμαι μία ζωή ένας αντιφρονών άνθρωπος και το γεγονός ότι με υποδέχεστε με τόση θέρμη είναι εξαιρετικό. Τι παραπάνω μπορώ να περιμένω;».

ΜΕ ΛΕΝΕ ΣΤΕΛΙΟ / Ο ΤΥΦΛΟΣ ΨΑΡΑΣ / ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ

Συνέντευξη Τύπου παραχώρησαν την Τετάρτη 14 Μαρτίου 2012, στο πλαίσιο του 14ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, οι σκηνοθέτες Γιάννης Κασπίρης (Με λένε Στέλιο), Στρατής Βογιατζής και Θέκλα Μαλάμου (Ο τυφλός ψαράς), Ελισάβετ Λαλουδάκη και Μάσιμο Πιτσοκάρο (Perah Istar) και Ήρα Ντίκα (Σταυρούλα), οι ταινίες των οποίων συμμετέχουν στο διεθνές πρόγραμμα της διοργάνωσης.
Το ντοκιμαντέρ Perah Istar των Ελισάβετ Λαλουδάκη και Μάσιμο Πιτσοκάρο είναι αφιερωμένο στη συνύπαρξη ανθρώπων και περιστεριών, με φόντο το αστικό τοπίο. «Πριν την ταινία, η σχέση μας με τα περιστέρια ήταν ανύπαρκτη. Δε μας αρέσει να γυρίζουμε ταινίες για πράγματα με τα οποία συνδεόμαστε με κάποιο τρόπο, γιατί έτσι χάνεται ένα μεγάλο κομμάτι της χαράς του να μαθαίνουμε γι’ αυτά, κάτι που μας αρέσει πολύ», είπαν οι σκηνοθέτες. Όσον αφορά στην απόφαση για τη δημιουργία της ταινίας η κ. Λαλουδάκη εξήγησε: «Θέλαμε να εστιάσουμε στη σχέση του ανθρώπου με τα ζώα στο αφιλόξενο αστικό περιβάλλον. Σκεφτήκαμε πως το κατεξοχήν αδέσποτο της πόλης δεν είναι ο σκύλος, αλλά το περιστέρι και κινηθήκαμε διαισθητικά. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον η αντίθεση ανάμεσα στο ένδοξο παρελθόν του περιστεριού, ενός από τα πρώτα ζώα που εξημέρωσε ο άνθρωπος, και στο αρνητικά φορτισμένο παρόν τους. Πρόκειται για μια μικρογραφία της σχέσης του ανθρώπου με τα ζώα. Το περιστέρι εξημερώθηκε, εκμεταλλεύτηκε κατά κόρον, εξιδανικεύτηκε, έγινε φορέας θετικών μηνυμάτων, σύμβολο της ειρήνης, το συναντάμε στην Τέχνη, αλλά από τη στιγμή που αρχίζει να δημιουργεί πρόβλημα, ξεκινά και η συστηματική δυσφήμισή του. Στην πραγματικότητα δεν είναι τόσο μεγάλο το πρόβλημα, ούτε πρόκειται να μας εξοντώσει το περιστέρι. Αν επρόκειτο, αυτό θα είχε ήδη συμβεί». Η σκηνοθέτιδα χαρακτήρισε τη διαδικασία ως «ένα ευχάριστο και αποκαλυπτικό ταξίδι για κάτι που φαίνεται ασήμαντο», ενώ ο κ. Πιτσοκάρο συμπλήρωσε: «Μετά από την ταινία άλλαξε η σχέση μας με τα περιστέρια. Πλέον όταν περπατάμε, τα βλέπουμε, τα προσέχουμε».
Η καθημερινότητα ενός ψαρά από τη Χίο, ο οποίος έχασε την όρασή του και το ένα του χέρι σε ηλικία 11 ετών ωστόσο επί 60 χρόνια συνέχισε να ψαρεύει, εκτυλίσσεται στο ντοκιμαντέρ Ο τυφλός ψαράς των Στρατή Βογιατζή και Θέκλας Μαλάμου. Η σκηνοθέτιδα αναφέρθηκε στη γνωριμία τους με τον ψαρά: «Ο κυρ Γιάννης ήρθε κάπως τυχαία στη ζωή μας. Ενώ βρισκόμασταν στη Χίο, μια ηλικιωμένη γυναίκα που πήγαινε να τον συναντήσει, μας έκανε ωτοστόπ. Ο Στρατής είχε ακούσει για αυτόν κι έτσι τον γνωρίσαμε την επόμενη μέρα, πήγαμε βόλτα μαζί του στην θάλασσα και θελήσαμε να τον κινηματογραφήσουμε». Ως προς τις δυσκολίες στην υλοποίηση της ταινίας, η κ. Μαλάμου σημείωσε: «Αρχικά, ο κυρ Γιάννης χρειάστηκε περισσότερο χρόνο για να μας καταλάβει και να μας αποδεχτεί. Εν τέλει όμως, νομίζω ότι η πιο δύσκολη στιγμή ήταν αυτή του αποχωρισμού, παρά της προσέγγισης». Και πρόσθεσε: «Δε έδειχνε ότι δυσκολεύεται στην καθημερινότητά του. Εγώ το θυμόμουν όταν βράδιαζε και τότε, στο σκοτάδι, καταλάβαινα ότι έτσι είναι γι’ αυτόν πάντα». Με τη σειρά του, ο κ. Βογιατζής παρατήρησε: «Δεν υπήρξε στιγμή λύπησης ή οίκτου. Πρόκειται για έναν απίστευτα ζωντανό χαρακτήρα. Είχαμε την αίσθηση ότι κάναμε ένα ταξίδι με ένα σοφό άνθρωπο για δύο λόγους: πρώτον, γιατί περνούσαμε υπέροχα μαζί του και δεύτερον, επειδή ζούσε στο τώρα εκατό τοις εκατό. Είναι ένας φυσιολογικός άνθρωπος που βιώνει τη ζωή στην ολότητα της χωρίς να χάνει ούτε νότα από την ανθρώπινη μελωδία». Κλείνοντας, ο σκηνοθέτης σημείωσε: «Σε αυτή την ιστορία είναι σημαντικό ότι ο κυρ Γιάννης καταφέρνει να ορίζει το πεπρωμένο του. Χρειαζόμαστε τέτοιες ιστορίες ειδικότερα αυτή την εποχή. Μας βοηθούν περισσότερο να αισθανθούμε τη ζωή, από το να την ερμηνεύσουμε. Αυτό το ντοκιμαντέρ αποτελεί κομμάτι ενός ταξιδιού-project που επιθυμούμε να κάνουμε ανά την Ελλάδα, αναζητώντας τέτοιες ιστορίες και φέρνοντάς τις στο προσκήνιο, ώστε να αναδείξουμε τη σπουδαιότητα της ανθρώπινης ιστορίας».
Στη συνέχεια, το λόγο πήρε η σκηνοθέτιδα Ήρα Ντίκα, η οποία μέσα από το ντοκιμαντέρ Σταυρούλα, παρακολουθεί μια μέρα από τη ζωή αυτής της 86χρονης γυναίκας. Η δημιουργός μίλησε για τη γνωριμία της με την ηρωίδα: «Η Σταυρούλα ήταν κάθε μέρα σπίτι μου, καθώς τη φρόντιζε η μητέρα μου, αλλά δεν την είχα δει πραγματικά ώσπου να πάρω την κάμερα στο χέρι. Γνώρισα έτσι έναν άνθρωπο και μάλιστα το βασικότερο για μένα ήταν πως είδα έναν ηλικιωμένο άνθρωπο ο οποίος ήταν ξανά μωρό». Όσο για τη σχέση μεταξύ τους, η σκηνοθέτιδα παρατήρησε: «Η Σταυρούλα δεν είχε πρόβλημα με την κάμερα, με γνώριζε και με εμπιστευόταν αρκετά. Από τη στιγμή που αποφάσισα να παρατηρήσω κάποιον, έπρεπε να το κάνω χωρίς να αποφασίσω ότι δεν πρέπει να δείξω κάτι». Η προσωπικότητα της Σταυρούλας είναι πολύ ξεχωριστή. «Μου άρεσε πάρα πολύ το γεγονός ότι μπορεί να ήταν γερασμένη και νοσταλγική πολλές φορές, αλλά διάθετε πάντα μια χαρούμενη διάθεση. Μπορεί μέσα από την ταινία να μιλώ για το γήρας, ωστόσο ήταν μια ευχάριστη διαδικασία, αφού και η Σταυρούλα είναι αισιόδοξη σαν άνθρωπος. Υπήρξε ποιήτρια και δασκάλα και το μεγάλο της παράπονο ήταν ότι ο άντρας της, τον οποίο αγαπούσε πάρα πολύ, επειδή ήταν πολύ ερωτευμένος και ζήλευε δεν την άφησε να συνεχίσει να διδάσκει. Ακόμα κάθομαι μαζί της, την ακούω, μπορεί και να την ξανακινηματογραφήσω, γιατί κάθε φορά που μιλάμε είναι ξεχωριστή», επεσήμανε η σκηνοθέτιδα.
Με αφετηρία το θέμα της «διαφορετικής φυσιολογικότητας» ως εισαγωγή στη δική του ταινία, ο σκηνοθέτης Γιάννης Κασπίρης μίλησε για το ντοκιμαντέρ Με λένε Στέλιο, όπου καταγράφει την καθημερινότητα του Στέλιου Κυμπουρόπουλου. Ο Στέλιος είναι γιατρός - πέρασε με κορυφαία βαθμολογία στην Ιατρική - και τετραπληγικός. Για τη γνωριμία του με τον ήρωα ο σκηνοθέτης είπε: «Ο Στέλιος ήρθε και μου έπιασε συζήτηση στην προβολή μιας ταινίας που είχα κάνει με θέμα τη σχιζοφρένεια. Θυμάμαι ότι μετά από πολλή ώρα που μιλούσαμε, συνειδητοποίησα ότι έπειτα από το πρώτο σοκ που όλοι εμείς οι νεοέλληνες παθαίνουμε απέναντι στους ανάπηρους, τους διαφορετικούς, τους γέροντες κλπ, τον αντιμετώπισα σε ισότιμη βάση. Του είπα “έτσι νιώθω απέναντί σου, μήπως να κάνουμε μια ταινία και να δείξουμε έτσι τα πράγματα;». Ο Στέλιος συμφώνησε και πρότεινε να κάνουμε ένα ντοκιμαντέρ για το κίνημα Ανεξάρτητη Διαβίωση της Βόρειας Ευρώπης και όχι για τη ζωή του. Στην πορεία μάλλον τον ξεγέλασα όμως, διότι δεν ασχολήθηκα με αυτό το θεωρητικό μέρος αλλά το άφησα να εννοηθεί». Ο κ. Κασπίρης εξομολογήθηκε: «Είχα αγωνία στην προβολή της ταινίας στο 14ο ΦΝΘ, γιατί μετά από ενάμιση χρόνο γυρισμάτων, ο Στέλιος και οι γονείς του δεν είχαν δει το φιλμ. Νομίζω όμως ότι ξεπεράστηκε αυτή η ανησυχία. Σε αυτό βοήθησε και ο διευθυντής του ΦΚΘ, Δημήτρης Εϊπίδης, και θέλω να τον ευχαριστήσω, καθώς φρόντισε να έρθουν στη Θεσσαλονίκη και να είναι παρόντες στην προβολή». Ο δημιουργός σημείωσε: «Υπάρχουν προκαταλήψεις και αυτό είναι θέμα παιδείας. Θέλω να ελπίζω ότι ο Στέλιος σε αυτή την ταινία μεταφέρει ένα αισιόδοξο μήνυμα, ειδικά σε αυτούς τους καιρούς που ζούμε. Ο λόγος που καταπιάστηκα με το συγκεκριμένο θέμα ήταν ότι προσπάθησα να ξεπεράσω την προσωπική μου κατάθλιψη με όλα αυτά που συμβαίνουν και θεωρώ ότι μέσα από το Στέλιο γεννιέται μια θετική άποψη για τη ζωή». Ο κ. Κασπίρης επεσήμανε: «Ο Στέλιος τα βλέπει πολύ αισιόδοξα και στην καθημερινότητά του όλοι τον αγκαλιάζουν, πράγμα που το εκφράζει. Μεταφέρει τη διαφορετικότητά του και το μήνυμα να μην τον λυπούνται, ότι είναι ισότιμος. Είναι σπουδαίο μυαλό και διαθέτει ήθος, απλά δε θέλει να έχει μια διαφορετική αντιμετώπιση, επιθυμεί ό,τι ισχύει για όλους να ισχύει και για εκείνον».

KOYBENTIAZONTAΣ 13/3

Το τρίτο «Κουβεντιάζοντας» πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 13 Μαρτίου 2012 στην αίθουσα Excelsior του ξενοδοχείο Electra Palace, στο πλαίσιο του 14ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Στην συζήτηση συμμετείχαν οι σκηνοθέτες Αμαλία Ζέπου και Λυδία Καρρά (Ξερολιθιές. Στηρίγματα στο Αιγαίο), Νίκος Κατσαούνης και Νίνα Μαρία Πασχαλίδου (Κrisis), Γκάι Νταβίντι (Πέντε σπασμένες κάμερες), Μάγκνους Γκέρτεν (Το λιμάνι της ελπίδας), Έρικ Μπλακ και Φράουκε Ζάντιχ (Καρδιά του ουρανού, καρδιά της γης), Γκαστόν Σολνίτσκι (Papirosen) και η Μάργκρετ Γιονασντότιρ, παραγωγός της ταινίας Οι τελευταίες ημέρες της Αρκτικής του Μάγκνους Βίνταρ Σίγκουρδσον.
Η ιστορία αλλά και ο αγώνας των Μάγια για την προστασία του τόπου τους από την οικολογική και πολιτισμική ισοπέδωση, είναι το κεντρικό θέμα του ντοκιμαντέρ Καρδιά του ουρανού, καρδιά της γης, των Έρικ Μπλακ και την Φράουκε Ζάντιχ. «Καταπιαστήκαμε με ένα θέμα πολύ αγαπητό σε εμάς. Θέλαμε να μιλήσουμε για τα δικαιώματα των ιθαγενών χωρίς όμως να κάνουμε ένα ανθρωπολογικό φιλμ. Αντί αυτού προτιμήσαμε να τους παρουσιάσουμε όπως ήθελαν αυτοί και να τους δώσουμε το λόγο» εξήγησε ο κ. Μπλακ και πρόσθεσε: «Πραγματικά τους ερωτευτήκαμε. Μας δέχτηκαν στα σπίτια τους, μας έδειξαν σεβασμό και εμπιστοσύνη». Η κ. Ζάντιχ, από την πλευρά της, επεσήμανε μια αναπάντεχη ανακάλυψη: «Με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι οι Μάγια δεν μίλησαν ποτέ για το τέλος του κόσμου το 2012 και ότι αυτός ο μύθος δεν είναι γραμμένος πουθενά. Το αληθινό τέλος, όμως, είναι όχι το τέλος του κόσμου, αλλά για τους Μάγια είναι το τέλος του καθαρού νερού, το τέλος του ντόπιου καλαμποκιού, το τέλος της υγιούς διαβίωσης στο βουνό εξαιτίας του ορυχείου, η καταστροφή των τροπικών δασών. Πρόκειται ωστόσο για ένα πολύ δυνατό λαό, ο οποίος πρεσβεύει μια θεωρία εκ διαμέτρου αντίθετη προς την ισχύουσα δυτική».
Σε μια επίσης ανήσυχη γωνιά του πλανήτη, την Παλαιστίνη, διαδραματίζεται η ταινία Πέντε σπασμένες κάμερες των Εμάντ Μπουρνάτ και Γκάι Νταβίντι. Ο τελευταίος έδωσε το παρών στο 14ο ΦΝΘ, μιλώντας για το πώς προέκυψε το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ. Ο κ. Νταβίντι το 2005 βρέθηκε στο χωριό Μπιλίν στη Δυτική Όχθη συμμετέχοντας στο διεθνές κίνημα ακτιβιστών ενάντια στην ύψωση διαχωριστικού τείχους μεταξύ ισραηλινών και παλαιστίνιων οικισμών. Εκεί τράβηξε υλικό ως κινηματογραφιστής, το οποίο όμως δεν αξιοποίησε μέχρι το 2009, όταν τον προσέγγισε ένας παλαιστίνιος αγρότης και ερασιτέχνης κινηματογραφιστής του χωριού, ο Εμάντ Μπουρνάτ, έχοντας στη διάθεσή του υλικό από ό,τι είχε συμβεί εκείνο το διάστημα στο Μπιλίν, επιθυμώντας να κάνουν μαζί μια ταινία. «Η πράξη της βιντεοσκόπησης και καταγραφής είναι μια πολύ ιδιαίτερη πράξη σε αυτά τα μέρη. Ρισκάρεις τη ζωή σου», σημείωσε ο κ. Νταβίντι. Παρά το ότι έχουν γίνει πολλές ταινίες με αυτό το θέμα, η ιδέα να ειπωθεί η ιστορία εκ των έσω ήταν αυτό που κινητοποίησε τον δημιουργό. «Ο Εμάντ ήταν πάντοτε εκεί. Όταν τελείωναν οι διαμαρτυρίες και οι δημοσιογράφοι έφευγαν, εκείνος συνέχιζε να τραβάει πλάνα, για παράδειγμα τα βράδια όταν οι στρατιώτες έμπαιναν στο χωριό για να συλλάβουν νεαρούς, με την κατηγορία ότι πετούσαν πέτρες», εξήγησε.
Από την πλευρά του, ο Μάγκνους Γκέρτεν στην ταινία Το λιμάνι της ελπίδας, αφηγείται τη διάσωση χιλιάδων εβραίων από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τη μεταφορά τους στο λιμάνι Μάλμε της Σουηδία, τη γενέτειρά του. Ο σκηνοθέτης είπε πως ο πατέρας του σε ηλικία 15 χρονών είχε ζήσει τη μέρα της έλευσης των καραβιών με τους διασωθέντες στο λιμάνι και πάντα τον παρακινούσε να κάνει αυτή την ταινία. «Του έλεγα ότι μόνο αν είχα το κατάλληλο υλικό που θα έδειχνε τους ανθρώπους αυτούς να στέκονται εκεί τις πρώτες στιγμές της ελευθερίας τους, ίσως να μπορούσα να κάνω μια τέτοια ταινία. Τελικά, αφού το ανακάλυψα, έπρεπε να βρω και την ταυτότητα αυτών των ανθρώπων, κάτι που αρχικά θεωρούσα αδύνατο. Όμως ο πατέρας μου, έπειτα από μήνες ερευνών της λίστας επιβατών, με βοήθησε να εντοπίσω τους επιζώντες και να ξεκινήσω», υπογράμμισε ο δημιουργός.
Στον πατέρα του αναφέρθηκε και ο σκηνοθέτης Γκαστόν Σολνίτσκι μιλώντας για την ταινία του Papirosen, εξηγώντας ότι ο πατέρας του «μεταμορφώθηκε» εξίσου κατά τη διάρκεια της ταινίας όσο και ο ίδιος. Το ντοκιμαντέρ διερευνά την αργεντινο-εβραϊκή οικογένεια του δημιουργού, σε ένα διάστημα δέκα ετών. «Έκανα την ταινία για την οικογένειά μου, ψάχνοντας φαντάσματα μέσα σε αυτή, ήταν μια διαδικασία εξορκισμού για μένα. “Papirosen” είναι το όνομα ενός παλιού τραγουδιού και στη κουλτούρα μας έχει πολλές ενδιαφέρουσες πτυχές» είπε ο κ. Σολνίτσκι. Ο σκηνοθέτης ομολόγησε ότι είναι η πρώτη φορά που έρχεται αυτοπροσώπως σε φεστιβάλ ντοκιμαντέρ, ενώ πρόσθεσε: «Θα έλεγα ότι οι ταινίες μου έχουν να κάνουν με την αγάπη και το θάνατο και είναι ντοκιμαντέρ, αλλά όχι μόνο. Όπως και στην προηγούμενη ταινία μου έτσι και σε αυτή τράβηξα πάνω από 160 ώρες υλικού και το μοντάζ μου πήρε σχεδόν δύο χρόνια. Με αυτή την έννοια, είναι και οι δύο σημαντικές για μένα, φτιαγμένες με “χειροποίητο” τρόπο».

Επίκαιρη, με έντονο κοινωνικό χαρακτήρα είναι η ταινία Κrisis των Νίνας Μαρίας Πασχαλίδου και Νίκου Κατσαούνη. «Η ταινία είναι για την ελληνική κρίση, αλλά όχι με τον τυπικό τρόπο. Πρόκειται για το αποτέλεσμα του project The Prism, το πρώτο multimedia project στην Ελλάδα όπου 14 φωτορεπόρτερ εκπαιδεύτηκαν και έκαναν τις δικές τους ταινίες. Καταλήξαμε με 27 ταινίες μικρού μήκους από όλη την Ελλάδα, ενώ στο website υπάρχει επιπλέον πληθώρα φωτογραφιών και κειμένων, που δίνουν μια ολοκληρωμένη εικόνα της Ελλάδας στην περίοδο της κρίσης», υπογράμμισε η κ. Πασχαλίδου. Όσο για τον τίτλο του ντοκιμαντέρ, η ίδια είπε: «Προέρχεται από τη λέξη ‘’κρίνω’’, υπονοώντας πως είναι σημαντικό να διαμορφώσει ο καθένας τη δική του γνώμη για την κατάσταση». Από την πλευρά του, ο Νίκος Κατσαούνης, ο οποίος έχει ζήσει το περισσότερο μέρος της ζωής του στο εξωτερικό, δήλωσε: «Χρησιμοποίησα αυτό το project σαν ένα μέσο να μάθω την Ελλάδα. Το πιο συναρπαστικό κομμάτι ήταν αυτό των workshops με τους φωτογράφους. Είναι μια μοναδική συγκυρία όσον αφορά στην τεχνολογία, καθώς μπορούμε να μοιραστούμε τις γνώσεις, τις ιστορίες μας και να δημιουργήσουμε συλλογικά, υπερβαίνοντας τη σφαίρα της παραδοσιακής δημιουργίας φιλμ. Για μένα ήταν μια δικαιολογία να χρησιμοποιήσω τη δημιουργικότητα ώστε να σχετιστώ με ανθρώπους, να μάθω, να μοιραστώ».
Η επίσης ελληνική ταινία Ξερολιθιές. Στηρίγματα στο Αιγαίο των Αμαλίας Ζέπου και Λυδίας Καρρά, αναφέρεται στη διαδικασία αποκατάστασης μιας κατεστραμμένης ξερολιθιάς με παραδοσιακό τρόπο. «Δεν είχαμε σκοπό να κάνουμε ταινία, αλλά να αναστηλώσουμε τον τοίχο, γι’ αυτό και οργανώσαμε μια ομάδα εθελοντών. Απλώς συνέβη να έχουμε μια κάμερα για να κρατούμε σημειώσεις για τις λεπτομέρειες της τεχνικής. Μοντάραμε το βίντεο αρχικά για να το δώσουμε ως δώρο στους εργάτες που βοήθησαν και ίσως για να το δείξουμε σε άλλα μέρη στην Ελλάδα, ώστε να ενθαρρύνουμε την αποκατάστασή των ξερολιθιών, αλλά δεν φανταζόμασταν ότι θα βρισκόμασταν σε Φεστιβάλ», είπε η κ. Ζέπου. Η κ. Καρρά έδωσε έμφαση στη αλλαγή στάσης που επέδειξαν οι ντόπιοι χτίστες, οι οποίοι αρχικά ήταν διστακτικοί, αλλά βλέποντας το ενδιαφέρον των εθελοντών ένιωσαν περηφάνια και αισιοδοξία για τον τόπο τους. «Συμβολικά νομίζω ότι δείχνει ότι εμείς οι Έλληνες ό,τι κι αν συμβεί μπορούμε να αρχίσουμε να ξαναχτίζουμε», πρόσθεσε η ίδια.
Στη συνέχεια, η Μάργκρετ Γιονασντότιρ μίλησε για την ταινία Οι τελευταίες ημέρες της Αρκτικής, με θέμα τον διάσημο φωτογράφο Ράγκναρ – RAX- Άξελσον ο οποίος, κάτω από δύσκολες συνθήκες αποτυπώνει το πορτρέτο της Αρκτικής. «Ο RAX είναι ένας περιπετειώδης φωτογράφος που δε ικανοποιείται μέχρι να παγώσει ή μέχρι να κινδυνεύσει από ένα ηφαίστειο» είπε χαρακτηριστικά η κ. Γιονασντότιρ. Ο φωτογράφος μεγάλωσε σε μια απομακρυσμένη φάρμα στην Ισλανδία, εξοικειώθηκε με τη φύση και αυτή είναι η εμμονή του έκτοτε. «Φωτογραφίζει ψαράδες, τρόπους ζωής του Βορρά που εξαφανίζονται και ανθρώπους που έχουν επιλέξει να μένουν μόνοι τους, ενώ έχει περάσει πολύ καιρό στη Γροιλανδία φωτογραφίζοντας κυνηγούς, η επιβίωση των οποίων τώρα διακυβεύεται λόγω των κλιματικών αλλαγών», είπε η κ. Γιονασντότιρ.
Σχετικά με τις δύσκολες θεματικές στο ντοκιμαντέρ και το εάν αυτό μπορεί να λειτουργήσει ακτιβιστικά, ο Νίκος Κατσαούνης τόνισε: «Μετά την εμφάνιση του youtube έγινε φανερό ότι έχουμε τη δύναμη να αλλάξουμε τις ιδέες των ανθρώπων. Μαζί με αυτό έρχεται μεγαλύτερη ευθύνη και αναπόφευκτα μια ταινία αποκτά πολιτική διάσταση». Από την πλευρά του, ο Γκαστόν Σολνίτσκι σχολίασε: «Η πραγματικότητα εμπεριέχει τις δυσκολίες, δεν μπορεί να απλοποιηθεί περισσότερο. Αν ήθελα να τις αποφύγω, θα έφτιαχνα μόνο ταινίες μυθοπλασίας. Η διαδικασία και η ολοκλήρωση είναι θεραπευτική για μένα και πιστεύω ότι το χιούμορ μπορεί να ενσωματωθεί και σε δύσκολα θέματα». Ο Γκάι Νταβίντι δήλωσε ότι, σε αντίθεση με τον συνσκηνοθέτη του Εμάντ Μπουρνάτ που θεωρεί ότι ο πρωτεύων στόχος μιας ταινίας είναι να συμβάλλει στην αλλαγή, ο ίδιος πιστεύει ότι είναι εξίσου σημαντικό να αλλάξει η γενικότερη αντίληψη και αυτο-αντίληψη που συντελεί στο διαχωρισμό ανάμεσα σε θύτες και θύματα. «Τείνουμε να ερωτοτροπούμε με τον πόνο και να ωραιοποιούμε τα θύματα», συμπλήρωσε χαρακτηριστικά.

ΑΓΟΡΑ - ΕΝΑΡΞΗ

Τα Μυστικά της Αγοράς μια νέα καινοτομία της Αγοράς Ντοκιμαντέρ του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης εγκαινιάστηκε την Τρίτη 13 Μαρτίου 2012, στην αίθουσα Excelsior του Electra Palace, στο πλαίσιο του 14ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Τη δράση, η οποία αποτελεί έναν πολύτιμο πρακτικό οδηγό για ντοκιμαντερίστες και θα διαρκέσει ως την Παρασκευή 16/3, εγκαινίασε ο παραγωγός και σκηνοθέτης Πίτερ Γουιντόνικ / Peter Wintonick, με επίκεντρο το πεδίο της συμπαραγωγής (co-production) μιας ταινίας τεκμηρίωσης.
Κάνοντας μια σύντομη εισαγωγή, ο κ. Ουιντόνικ αναφέρθηκε στον όρο «συμπαραγωγή» και την ανάγκη ελάττωσης των επιπέδων της, τα οποία παρεμβάλλονται μεταξύ της αρχικής ιδέας και της υλοποίησής της, με στόχο να εξηγήσει τους διαφορετικούς τρόπους συνεργασιών και μοντέλων συμπαραγωγής. Αφού παρομοίασε τη συμπαραγωγή ενός ντοκιμαντέρ με τρενάκι λούνα παρκ, που σπανιότατα ακολουθεί ομαλή πορεία, έκανε λόγο για την ανάγκη δημιουργίας ενός κλίματος ομοφωνίας μεταξύ των συνεργαζομένων μερών. Επεσήμανε την ανάγκη ομαλής επικοινωνίας και υψηλό επίπεδο επικοινωνιακών δεξιοτήτων, προκειμένου να αποφευχθούν όσο το δυνατόν νωρίτερα πιθανές παρανοήσεις. Επίσης, ο κ. Ουιντόνικ τόνισε τη σημασία του προθέματος «συν», πριν τον όρο «παραγωγή», ο οποίος παραπέμπει στην προϋπόθεση εύρεσης κοινού τόπου και αμοιβαιότητας μεταξύ των συνεργατών. Ο ίδιος, με εμπειρία 35 ετών στην παραγωγή ντοκιμαντέρ και έχοντας μελετήσει όλο το φάσμα του πεδίου συνεργασιών της κινηματογραφικής αγοράς, υπογράμμισε και την ανάγκη συμβιβασμών.
Αναφερόμενος στο καναδικό μοντέλο χρηματοδότησης για την υλοποίηση ενός ντοκιμαντέρ, ο κ. Ουιντόνικ το παραλλήλισε με την πολυπλοκότητα των επιπέδων της Κόλασης του Δάντη, καθώς, όπως σημείωσε: «Από ολόκληρη τη φιλμική διαδικασία, είναι ελάχιστος ο χρόνος που μας προσφέρεται σε εμάς τους δημιουργούς εκείνη η ασύγκριτη απόλαυση, τα 8 λεπτά ευχαρίστησης που συμπεριλαμβάνουν την εύρεση της αρχικής ιδέας, μια τέλεια λήψη, ένα πραγματικά ουσιώδες μοντάζ ή το χειροκρότημα του κοινού. Η υπόλοιπη μακριά και επίπονη διαδικασία απαιτεί από μας να βρούμε τον τρόπο να πείσουμε εκείνους που έχουν λεφτά να μας τα εμπιστευτούν».
Αμέσως μετά, ο κ. Ουιντόνικ πέρασε σε αυτά που ορίζει ως πέντε επίπεδα της συμπαραγωγής. Το κυριότερο υποστήριξε ότι είναι «η ατέρμονη συζήτηση με τον ίδιο σου τον εαυτό ανάμεσα στην ρεαλιστική πλευρά και εκείνη του ονειροπόλου». Το επόμενο επίπεδο αφορά την επικοινωνιακή ικανότητα, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των κινηματογραφικών παραγωγών απαιτεί τη σύναψη λειτουργικών συνεργασιών στις οποίες εμπλέκονται πολλά άτομα. Το τρίτο επίπεδο, όπως είπε «απαιτεί την εύρεση ενός ικανού executive producer, ο οποίος καλείται να αναλάβει τη σύναψη συνεργασιών με άλλες, εγχώριες εταιρείες παραγωγής». Ως τέταρτο επίπεδο, όρισε τις συνεργασίες που οριοθετούνται μέσα από συγκεκριμένες συμφωνίες μεταξύ εταιρειών παραγωγής διαφορετικών χωρών (treaty co-productions), ενώ σε πέμπτο επίπεδο προσδιόρισε «την οριοθέτηση ζητημάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και δικαιωμάτων από ενδεχόμενα κέρδη της παραγωγής».
Πέρα από τα προαναφερθέντα επίπεδα, ο κ. Ουιντόνικ έκανε λόγο και για εναλλακτικές μορφές συμπαραγωγής, οι οποίες βασίζονται κυρίως «στην αλληλοϋποστήριξη μεταξύ δημιουργών, που μοιράζονται ιδέες, πόρους και υλικό για να ολοκληρώσουν τις ταινίες τους», όπως δήλωσε. Τέτοιου είδους projects τα χαρακτήρισε ως ένα είδος κοινής δημιουργικής περιπέτειας μεταξύ των συνεργαζομένων μερών. Ωστόσο, παρά τον διασκεδαστικό και απελευθερωμένο χαρακτήρα τέτοιων εγχειρημάτων, προειδοποίησε για τυχόν επιπλοκές σε πεδία που δεν έχουν ρητώς οριοθετηθεί, εξαιτίας της χαλαρότητας της φιλικής σχέσης που συνδέει συχνά τους συνεργάτες.
Στη συνέχεια, ο κ. Ουιντόνικ σημείωσε συνοπτικά τον διαφορετικό τρόπο συγχρηματοδότησης ντοκιμαντέρ στις ΗΠΑ, όπου συχνά προέρχονται από φιλανθρωπίες και εύπορους ιδιώτες, ενώ χαρακτήρισε «ξεπερασμένο» το μοντέλο χρηματοδότησης από το ευρύ κοινό για παραγωγές που είναι αρκετά φιλόδοξες και ξεπερνούν σε κόστος τα 20.000 ευρώ. Επίσης, επεσήμανε: «Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για όσους αναζητούν χρηματοδότηση να απευθύνονται σε Pitching Forums των φεστιβάλ όπως αυτό του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ ή στο σχετικό εγχειρίδιο που εκδίδει κάθε χρόνο το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ντοκιμαντέρ (EDN)».
Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Ουιντόνικ παρουσίασε τους πέντε νόμους που πρέπει να ορίζουν κάθε επιτυχημένη συμπαραγωγή: «Πρώτον, δούλευε μόνο σε projects που αγαπάς. Το ζητούμενο άλλωστε είναι πάντα η ταινία και όχι τα χρήματα. Δεύτερον, δούλεψε μόνο με ανθρώπους που αγαπάς ή που έχεις κοινές φιλοδοξίες ή κοινή θεώρηση των πραγμάτων, κοινώς άτομα με τα οποία επιθυμείς να μοιραστείς αυτή την εμπειρία. Τρίτον, είναι απαραίτητο να εντάσσεται ολόκληρο το πλαίσιο συνεργασίας σε ένα συμβόλαιο, ακόμα και αν συνεργάζεσαι με τον καλύτερό σου φίλο. Τέταρτον, όλες οι ταινίες ζουν και πεθαίνουν στις λεπτομέρειες. Πρέπει όλοι οι συνεργάτες σε μια παραγωγή να γνωρίζουν την ακριβή τους αρμοδιότητα και ασφαλώς προτού αρχίσουν τα γυρίσματα. Πέμπτον, θα πρέπει να είσαι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να αντιμετωπίσεις οποιοδήποτε εμπόδιο ή διαφωνία, πάντα με γνώμονα την επίτευξη αμοιβαίων παραχωρήσεων και συμβιβασμών προκειμένου να προχωρήσει η παραγωγή».